اﺛﺮ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎي زﻫﮑﺸﯽ ﺑﺮ ﮔﺴﯿﻞ ﮔﺎز ﻣﺘﺎن در ﺷﺎﻟﯿﺰارها

اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﮔﺎزﻫﺎي ﮔﻠﺨﺎﻧﻪاي، ﻣﺎﻧﻨﺪ دياﮐﺴﯿﺪﮐﺮﺑﻦ، ﻣﺘﺎن و اﮐﺴﯿﺪﻫﺎي ازت، در اﺛﺮ دﺳﺘﮑﺎريﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮده اﻧﺴﺎﻧﯽ در ﺑﻮم ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎي زﯾﺴﺘﯽ و ﻣﺼﺮف ﺑﯽروﯾﻪ ﺳﻮﺧﺖﻫﺎي ﺳﻨﮕﻮارهاي ﺳﺒﺐ ﮔﯿﺮاﻓﺘﺎدن اﻧﺮژي ﺗﺎﺑﺶ ﻃﻮل ﻣﻮجﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ زﻣﯿﻨﯽ در ﻧﯿﻮار زﻣﯿﻦ اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ، اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ دﻣﺎي زﻣﯿﻦ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻣﺎﯾﺶ ﺟﻬﺎﻧﯽ و ﺗﻐﯿﯿﺮات اﻗﻠﯿﻤﯽ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﮔﺎز ﻣﺘﺎن در اﺛﺮ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ و واﮐﻨﺶﻫﺎي ﺑﯽﻫﻮازي زﯾﺴﺘﯽ در زﯾﺴﺖﺳﭙﻬﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد. اﺛﺮ ﮔﻠﺨﺎﻧﻪاي اﯾﻦ ﮔﺎز ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دياﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ، 20 ﺗﺎ 30 ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻋﻤﺪه ﮔﺴﯿﻞ اﯾﻦ ﮔﺎز )ﺗﺎ 70%( ﺑﻪ ﻧﯿﻮار زﻣﯿﻦ، ﺗﻮﺳﻂ اﻧﺴﺎن ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﯿﺎت ﮐﺸﺎورزي، دﻓﻊ ﻓﺎﺿﻼب، ﺳﻮزاﻧﺪن زﯾﺴﺖﺗﻮده و ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﺑﯽﻫﻮازي ﻣﺎﻧﺪابﻫﺎ و ﺷﺎﻟﯿﺰارﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در ﻣﺤﯿﻂ ﺷﺎﻟﯿﺰار ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻏﺮﻗﺎب ﺑﻮدن، اﮐﺴﯿﮋﻧﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﻮاد آﻟﯽ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺘﺎن ﻣﯽﺷﻮد. ﮐﺎﻫﺶ دوره ﻣﺎﻧﺪاﺑﯽ در ﺧﻼل دوره ﮐﺸﺖ و ﺧﺸﮑﺎﻧﺪن ﺧﺎك ﺑﺎ اﺣﺪاث زﻫﮑﺶ در ﺷﺎﻟﯿﺰار در ﻓﺼﻞﻫﺎي ﻏﯿﺮ زراﻋﯽ ﺳﺒﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺑﯽﻫﻮازي ﺑﻪ ﻫﻮازي و ﮔﺴﯿﻞ دياﮐﺴﯿﺪﮐﺮﺑﻦ ﻣﯽﺷﻮد. ﭘﯿﺎﻣﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﺸﺘﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺘﺎن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﮔﺴﺘﺮه ﮐﻼﻧﯽ از ﮐﺸﺘﺰارﻫﺎي اﺳﺘﺎن ﻣﺎزﻧﺪران ﺑﻪ ﮐﺸﺖ ﺑﺮﻧﺞ اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻫﺪف اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻦ راهﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ ﻋﻤﻠﯽ ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ ﮔﺴﯿﻞ ﮔﺎز ﻣﺘﺎن اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ اﺛﺮ اﺟﺮاي ﻃﺮحﻫﺎي ﺗﺠﻬﯿﺰ، ﻧﻮﺳﺎزي و ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪﺳﺎزي زﻣﯿﻦﻫﺎي ﺷﺎﻟﯿﺰاري ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ ﮔﺴﯿﻞ ﮔﺎز ﻣﺘﺎن ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﺷﻮد. در ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﻃﺮح، اﯾﺠﺎد زﻫﮑﺶ زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ در ﺧﺎكﻫﺎي ﺷﺎﻟﯿﺰارﻫﺎي ﻣﺎﻧﺪاﺑﯽ ﺗﺎ 40% ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﮔﺴﯿﻞ ﮔﺎز ﻣﺘﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ.