عالم مثال در انديشه سهروردي و نتايج فلسفي و كلامي آن

يكي از ابتكارات فلسفي شيخ اشراق كه در پيشينيان وي ديده نمي شود، عالم مثال است، عالم هستي از لحاظ وجود شناسي داراي مراتبي است كه پائين ترين مرتبه آن عالم ماده و متعالي تر از آن، عالم مثال است كه اين عالم محتوي صورت هاي مقداري و محسوس است كه از يك سو شبيه به معاني مجردي است كه در عالم عقول اند و از سوي ديگر مانند موجودات عالم محسوس مي باشد و به نام هاي مختلف از جمله عالم اشباح، صور و عالم نفوس منطبعه و نيز مثل معلقه و خيال منفصل ناميده مي شود. سهروردي با اثبات عالم مثال، در توجيه و تفسير اموري از جمله معاد جسماني و مواعيد نبوي و تفسير خيال متصل گام بزرگي برداشته است و راه را براي فلاسفه بعدي مانند ملاصدرا در گره گشائي از مفاهيم مهر فلسفي هموار نموده است و عالم مثل علاوه بر چهره وجود شناسي، از جنبه معرفت شناسي نيز برخوردار است، خيال كه در عرفان از آن به قلب تعبير شده، در عرفائي چون اين عربي منشأ تاثيرات مهمي بوده است.