شماره ركورد كنفرانس :
4685
عنوان مقاله :
پتانسيل كاني هاي كلكسيوني و گوهري اسكارن‌هاي يزد
پديدآورندگان :
خدامي مهناز khodami_m@yazd.ac.ir دانشگاه يزد , تاج بخش غلامرضا دانشگاه يزد , اقدامي متين دانشگاه يزد
كليدواژه :
گارنت , دركوهي , اسكارن , يزد
عنوان كنفرانس :
پنجمين همايش ملي گوهرشناسي و بلورشناسي
چكيده فارسي :
در جنوب‌غرب يزد از جمله دره‌زرشك، حسن‌آباد، منشاد و باقي‌آباد، توده‌هاي نفوذي و نيمه‌عميق نئوژن باعث اسكارن‌زايي در واحدهاي كربناته كرتاسه (سازند تفت) شده‌اند. محققان مختلف اين سنگ‌ها را از نظر پترولوژيكي، چگونگي تشكيل اسكارن و كانه‌زايي هاي مرتبط مورد بررسي قرار داده‌اند. دره‌زرشك در80 كيلومتري جنوب‌غرب يزد قرار دارد و توده‌هاي گرانوديوريتي و گرانيتي ضمن تشكيل اسكارن، ذخاير مس با ارزشي نيز در اين منطقه ايجاد كرده‌اند. همچنين توده‌هاي نفوذي كوچك و دايك‌هايي با تركيب ديوريت تا گرانيت در منشاد 40 كيلومتري جنوب‌غرب يزد، مرمر و اسكارن متنوع و مشابهي ايجاد كرده‌اند. از نظر كاني شناسي پيروكسن، گارنت، كلسيت، ولاستونيت، اپيدوت، كلريت، آكتينوليت، پريكلاز و كوارتز مهمترين كاني‌هاي اسكارن‌هاي منطقه هستند. صرفنظر از پتانسيل كانه‌هاي فلزي منطقه، كاني‌هاي تشكيل شده در اسكارن ارزش گوهري و كلكسيوني دارند. گارنت‌هاي سبز، حنائي، قهوه‌اي و قرمز در زمينه كلسيت در اندازه‌هاي مختلف و سطوح بلوري مشخص، مهمترين كاني اين اسكارن‌ها هستند. در دگرگوني مجاورتي با سيستم باز، سنگ‌هاي تك‌كانيايي از جمله گارنتيت در نزديكي توده هاي نفوذي ايجاد مي‌شوند. گارنتيت‌هاي منطقه و گارنت‌هاي موجود در مرمرها و اسكارن‌ها به همراه بلورهاي كوارتز، سنگ‌ها و رگه‌هاي حاوي مالاكيت و آزوريت، اكتينوليت و اپال‌هاي زرد رنگ مربوط به دگرساني آرژيليك منطقه، نمونه‌هاي كلكسيوني و گوهري ارزشمندي محسوب مي‌شوند. در اسكارن‌هاي منشاد (كوه‌در) علاوه بر گارنت، كوارتزهاي بلورين خودشكل بويژه دركوهي، اسپينل، كلينتونيت، وزوويان و ولاستونيت تشكيل شده‌اند كه از لحاظ كاني‌هاي قيمتي و نيمه قيمتي با ارزش بوده و قابل بررسي هستند.
