بررسي رشد توسعه شهري و تاثير آن بر دماي مناطق شهري با استفاده از روش هاي سنجش از دوري، مطالعه موردي: شهرستان شهركرد

امروزه بررسي رشد شهر ها، در كشور هاي در حال توسعه يكي از مسائل حائز اهميت است. اهميت اين موضوع از اين جهت است كه اثرات رشد سريع شهرها اثرات مخربي بر روي محيط زيست داشته و پيامد-هاي جبران ناپذيري بر اقتصاد و اجتماع دارد. علاوه بر اين، بررسي رشد شهري براي برنامه ريزي مديران يك جامعه اهميت بسزايي دارد. دماي سطح زمين نيز يكي از معيارهاي مهم در برنامه ريزي ناحيه اي و منطقه اي مي باشد. بنابراين در اين پژوهش به دنبال اين موضوع هستيم كه رشد مناطق شهري در چند سال اخير به چه صورت بوده است و نهايتا رشد مناطق شهري چه تاثيري بر ميزان درجه حرارت سطح زمين در محدوده مطالعاتي داشته است و همچنين جزيره حراتي شهر مطالعاتي دست خوش چه تغيراتي شده است. در اين راستا الگوريتم پنجره مجزا به عنوان يكي از روش هاي موثر در استخراج دماي سطح زمين محسوب مي شود. در اين پژوهش به منظور بررسي گسترش مناطق شهري و ساختماني شهرستان شهركرد از الگوريتم طبقه بندي با نظارت شبكه عصبي استفاده شده است و براي به دست آوردن مناطق ساختماني و مسكوني علاوه بر طبقه بندي با نظارت از شاخص پوشش مناطق مسكوني نيز استفاده شده است و در نهايت پيكسلي متعلق به كلاس مناطق ساختماني و مسكوني قرار گرفته است كه هر دو شرط وجود در طبقه بندي با نظارت و شاخص مناطق ساختماني را دارا باشد. دماي سطح زمين در سطح منطقه با استفاده از الگوريتم پنجره مجزا مورد ارزيابي قرار گرفته است. در اين پژوهش مجموعه تصاوير چند زمانه ماهواره لندست، مربوط به سال هاي 1365، 1368، 1372 1377، 1380، 1387، 1392 ،1394، 1396 همچنين از تصاوير ماهواره سنجنده ماديس (تصاوير شب) در همان شبانه روزي كه تصاوير لندست در سال هاي 1392 ،1394، 1396 اخذ شده است براي محاسبه دماي سطح منطقه مورد استفاده قرار گرفته است. به علت اين كه تصاوير ماهواره لندست و ماديس در يك بازه زماني كمتر از چندين ساعت مي باشند و همچنين نزديك بودن محدوده طيفي باند هاي حرارتي اين دو سنجنده از ضرائب گسيل باند هاي حرارتي ماهواره لندست 8 به خاطر قدرت تفكيك مكاني بالاتر (30 متر) براي محاسبه دماي سطح زمين با استفاده از تصاوير ماهواره-اي ماديس مورد استفاده قرار گرفته شده است. نتايج نشان داد كه مناطق مسكوني در طول بازه 31 ساله رشدي حدوده دو برابر داشته است و از 1004 هكتار به 2112 هكتار افزايش داشته است علاوه بر اين محاسبه دما نشان مي دهد كه دما در سطح شهر و مناطق ساختماني در طول روز داراي دماي به نسبت پايين تري نسبت به ساير مناطق مي باشد ولي اين امر در طول شب متفاوت است به طوري كه در طول شب مناطق مسكوني و پوشش ساختماني داراي دماي بالاتري نسبت به ساير مناطق مي باشد و اين نشان از جزيره گرمايي در اين شهر است. همچنين نتايج نشان مي دهند كه با افزايش رشد مناطق شهري، جزاير حرارتي نيز با روند گسترشي روبه رو هستند.