ژئوشيمي عناصر اصلي و همبستگي آن با عناصر كمياب در ماسه سنگ هاي ميزبان مس رسوبي منطقه نهند- ايوند، شمال تبريز

Geochemistry of the main elements and its correlation with trace elements in sandstones hosted sedimentary copper of the Nahand- Ivand area, north of Tabriz

منطقه نهند – ايوند در شمال تبريز واقع شده است و با توجه به قرار گيري در محور البرز - آذربايجان و قرار گرفتن در بزرگ‌ترين كمربند كانسارهاي مس در شمال‌غرب كشور از ارزش اقتصادي مناسبي برخوردار است. بر اساس مطالعات صحرايي كاني سازي در ماسه سنگ هاي خاكستري سازند قرمز بالايي و به خصوص در مرز ماسه سنگ قرمز و خاكستري متمركز شده است. مهم‌ترين فلز كاني‌سازي شده در منطقه نهند- ايوند، فلز مس است كه عموما به صورت اكسيدهاي مس از قبيل كوپريت و به ندرت سولفيدهاي مس مانند كالكوسيت نمايان شده است. علاوه بر مس، فلزات ارزشمندي مانند نقره نيز به مقدار كمتري تمركز يافته‌اند. ضخامت و گسترش كاني‌سازي در منطقه مورد مطالعه بسيار متغير و متفاوت است به طوري كه در اغلب مناطق كاني‌ سازي شده به علت شرايط ناپايدار رسوبي، تمركز كاني‌سازي به صورت عدسي‌هاي نه چندان طويل محدود شده است. در همه اين كاني‌سازي‌ها، نوع سنگ ميزبان و مواد آلي موجود در آن‌ها (با ضخامت 5 تا 10 سانتيمتر) از مهم‌ترين عوامل كنترل‌كننده كاني‌سازي محسوب مي‌شود. بر اساس مطالعات ژئوشيميايي عيار مس در نمونه هاي كاني سازي شده به طور متوسط 1.4 درصد و در يك نمونه به شدت كاني سازي شده تا 35% هم مي رسد. در منطقه مورد مطالعه تنها يك نوع از ماسه‌سنگ‌ها (رخساره ماسه‌سنگ خاكستري در واحد) M2mg) مي‌تواند ميزبان مقادير قابل توجهي سولفيدهاي مس عموما در سطوح لايه‌بندي و در ارتباط بسيار نزديك با مواد آلي باشد.

The Nahand- Ivand area is located in the north of Tabriz, NW Iran Considering the location of the Alborz-Azerbaijan area in the largest belt of copper deposits in the northwest of the country, has a good economic value. On the basis of field study all mineralization is distributed in the light-colored layers of red sedimentary sequence, especially at the boundary between a red layer and a light-colored layer.The most important mineralized mineral in the Nahand- Ivand area is copper, which is commonly found in copper oxides such as copperite and seldom copper sulfide, such as chalcocite. In addition to copper, valuable metals such as silver are also less focused. The thickness and spread of mineralization in the studied region are very variable. Mineralization usually occurs in the stratification of the organic matter- bearing host rocks which mainly composed of gray sandstone. The size of organic matter varies from a few millimeters to 5-10 cm in length. Mineralized units of Upper red formation were analysed by ICP-MS and show an enrichment of Cu content up to 35% with an average of 1.4% Cu. Copper precipitation in these places was possibly promoted by reduction from such organic materials.