شماره ركورد كنفرانس :
4732
عنوان مقاله :
الزامات و هنجارهاي پانزدهگانه رابطه دختران و پسران با تكيه بر آيات23- 25 سوره قصص
پديدآورندگان :
بيات مختاري مهدي m.mokhtari38@gmail.com عضو هيات علمي دانشگاه نيشابور، نيشابور، ايران؛
كليدواژه :
قرآن , موسي , دختران شعيب , رابطة دختر و پسر , هنجارها و ناهنجارها در ارتباطات زنان و مردان.
عنوان كنفرانس :
اولين همايش ملي نگرش علمي به حجاب و عفاف
چكيده فارسي :
رابطةه دختر و پسر و بايستههاي ضوابط و هنجارهاي حاكم بر آن، موضوعِ گفتمانهاي گوناگون در طول حيات ممتد بشر قرار گرفته است. در اين زمينه، فطرت و خردِ انسان با صبغه تقدمّ ذاتي و زماني و پس از آن اديانِ توحيدي و غير توحيدي، بر الزامات و رعايت هنجارها و ارزشها در روابط مردان و زنان پاي ميفشرند. قرآن كه تمامي واژگان آن از سوي خداوند است و ماندگارِ بدون تحريف تاريخ و بهعلاوه تمامتِ آيات اعتقادي، اخلاقي، فقهي و حقوقي آن، حاكم و مُهيمن بر ساير كتب آسماني است، در موضوع رابطه دختران و پسران با أنواع دلالات، حاوي پايدارترين راهنمايي ميباشد. در آيات: «وَ لَمَّا وَرَدَ ماءَ مَدْيَنَ وَجَدَ عَلَيْهِ أُمَّةً مِنَ النَّاسِ يَسْقُونَ وَ وَجَدَ مِنْ دُونِهِمُ امْرَأَتَيْنِ تَذُودانِ قالَ ما خَطْبُكُما قالَتا لا نَسْقي حَتَّى يُصْدِرَ الرِّعاءُ وَ أَبُونا شَيْخٌ كَبيرٌ * فَسَقى لَهُما ثُمَّ تَوَلَّى إِلَى الظِّلِّ فَقالَ رَبِّ إِنِّي لِما أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقيرٌ * فَجاءَتْهُ إِحْداهُما تَمْشي عَلَى اسْتِحْياءٍ قالَتْ إِنَّ أَبي يَدْعُوكَ لِيَجْزِيَكَ أَجْرَ ما سَقَيْتَ لَنا» (قصص/23-25)، به ارتباط گفتاري موسي () قبل از بعثتش با دختران شعيب ميپردازد، و از رهگذر اينكه خداوند سبحان، آن را گزارش و به ردّ آن نپرداخته، حاوي مطلوبيّت و تقرير شارع نسبت به آن و به عنوان واقعة الهامبخش، ذكر شده است. آيات مذكور، با تعمّق، تحليل و توصيف، حداقلّ حاوي پانزده نكته تربيتي و الهامبخش در موضوع ارتباط دختران و پسران ميباشد: 1. ملاقات موسي و دختران در مكان عمومي «آب شهر مدين» بوده و نه مكان خلوت. 2. كاربرد واژة «وَجَدَ» حاوي اين است كه برخورد موسي با چوپانها و دختران شعيب همسان بوده و به زنان نگاه خريدارانه و چشمچراني نداشته است. 3. فاصله دختران با چوپانان، حاوي رجحان عدم اختلاط زنان و مردان در مكانهاي عمومي و مراعات حريم بين آن دو، است 4. سخن گفتن با نامحرم در صورت لزوم، ممنوع نيست. 5. مكالمه مرد و زن نامحرم، بايد مختصر و فاقد مفسده باشد. 6. عدم اختلاط زنان و مردان در فعاليتهاي كشاورزي، اداري، صنعتي و آموزشي و... امري راجح است. 7. فعاليّت زن در بيرون منزل، در صورت تنها بودن در آن مكان، بهخاطر احتمال ورود نامحرم، مجاز نيست. 8. كارهاي زنانه و مردانه، بايد تفكيك شوند و تنها در صورت اضطرار، ميتوان اين اصل را ناديده گرفت، و چون چوپاني، شغلي مردانه است، لذا دختران، كهن سال بودن پدر را، دليل آوردهاند. 9. امداد و حمايت دختر و پسر از يكديگر مجاز و گاه لازم است.10. نبايد كمك و حمايت مذكور، متضمّن منّت و آن را معامله و طلبكارانه تلقّي كرده و روزنهاي براي اهداف غير مشروع، قرار داد. 11. جوانان بهجاي دستخوش وسوسه شدن و روابط ناسالم، بايد رابطه خويش را با خدا تقويت كنند. 12. منبع همه خيرات مادي و معنوي از جمله همسر خوب، خداوند است و بايد همه چيز را از او طلب كنيم. 13. حضور زنان در نزد نامحرمان و رفت و آمدشان در بيرون خانه، بايد بر اساس، آزرم، حيا و عفّت باشد. 14. والدين بايد رفتار دختران را زير نظر بگيرند و از چرايي زود آمدن و دير آمدن از وقت مشخّص، جويا شوند. 15. زنان نبايد بيگانگان را به منزل دعوت كنند و ترجيحاً بايد مرد از مرد و زن از زن دعوت كند و دعوت پسر از دختر و بالعكس ممدوح نيست.