شناسايي كانون هاي داخلي گرد و غبار با استفاده از نرم افزار GIS (مطالعه موردي:كوير بادرود، شرق كاشان)

Identification of internal dust storm sources with using geology and GIS (Case study: Bardood Desert, East of Kashan)

توفان ريزگرد به عنوان منبع اصـلي ذرات معـدني اتمسفري، به طور مكرر در مناطق خشك و نيمه خشك جهان اتفاق مي افتد و به عنوان يك خطر زيست محيطي جدي در نظر گرفته مي شود. از اين رو شناخت و بررسي كانون هاي داخلي ريزگرد كمك به تثبيت و حفظ محيط زيست انسان ها مي كند. بدين منظور بررسي بيشترين پتانسيل توليد ريزگرد در منطقه كوير بادرود با كمك دورسنجي هدف مطالعه حاضر است. به كمك داده هاي دما، ميزان بارندگي،جهت باد و بررسي رطوبت خاك منطقه و همچنين رسوبشناسي و كاربري اراضي منطقه مورد مطالعه به شناسايي كانون هاي داخلي توليد زيرگرد پرداخته شد. در اين مطالعه ابتدا لايه هاي محدوديت شناسايي و بعد از استاندارد سازي، وزندهي لايه هاي اصلي با بكارگيري طبقه بندي شدت فرسايش BLM صورت پذيرفت. بعد از وزندهي با ضرب هر لايه اصلي در وزن متناظر خود، تلفيق پاياني لايه ها در نرم افزار GIS انجام شد و نقشه مناطق منشأ گرد و غباردر سه كلاس كم، متوسط و زياد به دست آمد. بر اساس نتايج بدست آمده از اين تحقيق، منطقه مورد مطالعه به طور كل از فرسايش پذيري و توليد ريزگرد بالايي برخوردار مي باشد؛ به شكلي كه بيشينه كانون هاي گرد و غبار با سهم 47 درصدي از منطقه بيشتر شامل زمين هاي باير با ليتولوژي ماسه هاي بادي، پهنه هاي رسي نمكي و پهنه هاي رسي نمكي ماسه اي مي باشد. مناطق كشاورزي با كاربري زمين هاي كشاورزي ديم رها شده، زمين هاي بدون پوشش، زمين هاي كشاورزي آبي در رده كه در رده متوسط قرار مي گيرند، 23.7 درصد از منطقه؛ و رخنمون هاي سنگي منطقه كه بيشتر شامل ليتولوژي هايي همچون شيل، مارن و سنگ آهك با فرسايش پذيري بالا مي باشند با سهم 29.3درصد، داراي كم ترين ميزان پتانسيل توليد ريز گرد در منطقه مي باشند.

Dust storms as the main source of atmospheric mineral particles occur frequently in arid and semi-arid regions of the world and are considered as a serious environmental hazard. Recognizing and exploring the inner parts of the refuge helps to stabilize and preserve the environment of humans. The aim of this study is to investigate the maximum potential of rapeseed production in the Bardood Desert region with the help of remote sensing and sedimentology. For this purpose, using the data of temperature, rainfall, wind direction and soil moisture analysis of the region as well as sedimentology and land use of the study area, the in-house focal points were identified. In this study, the limiting layers were first identified and after standardization, the main layers were weighed using BLM erosion classification. After weighting, multiplying each of the main layers in their respective weight, the final integration of the layers in the GIS software was performed and the map of the source regions of the dusting of three low and middle classes was obtained. Based on the results obtained from this study, the study area has generally a high erosion and high-yielding production; the maximum dust concentrations with a 47% share of the area are mostly Bayer with sand lithology Wind, salt clay zones and sandy salt clay zones. Agricultural lands with abandoned agricultural land, unpolluted lands, agricultural land in the middle class, 23.7% of the region, and the rocky outcrops of the region, which include lithologies such as shale, marl, and Limestone with high erosion rate with 29.3% share, has the smallest potential of fine-grained production in the region.