شماره ركورد كنفرانس :
3247
عنوان مقاله :
استحصال آب هاي زيرسطحي و بهره برداري در كشاورزي و فضاهاي سبز شهري
پديدآورندگان :
سالاري، علي اصغر
كليدواژه :
نزولات جوي , پژوهش , قره قوم
عنوان كنفرانس :
اولين همايش ملي سامانه هاي سطوح آبگير باران
چكيده فارسي :
در دهه هاي اخير رشد جمعيت شهرها، افزايش مصرف آب شرب را بدنبال داشته است، پساب آن توسط چاه هاي حفر شده در اماكن مسكوني و تأسيسات شهري به زمين تزريق مي شود، آبهاي حاصل از نزولات جوي و آبياري فضا هاي سبز شهري نيز به آن افزوده مي گردد. درگذشته اي نه چندان دور توسط قنوات و چا ه هاي كم عمق از آبهاي زيرسطحي براي آبياري مزارع و باغات مجاور شهرها استفاده مي شد كه با تغيير در كاربري زمينها وتبديل آنها به فضاهاي مسكوني وصنعتي برداشت ازآبهاي نفوذي بطور قابل ملاحظه اي كاهش يافته است. قنوات كه در زمان بهره برداري عاملي براي تعادل سطح آب هاي زيرسطحي بودند، پس از خشكيدن بعلت قرارگرفتن بخشهايي ازآنها زيرپي ساختمان ها سرگرداني آبهاي بالادست را فراهم ساخته واين عوامل در برخي از شهرها موجب بالا آمدن سطح آب زيرسطحي شده بطوري كه زندگي عادي ساكنان را به مخاطره انداخته است. بالا آمدن سطح آب در شهرها موجب سستي زمين وكاهش باربري و حتي
شكستگي پي ها و فروريزي بناها خواهد شد، در چنين شرايطي ايجاد تأسيسات زيرسطحي مقدور نخواهد بود و بهره گيري از زمين تقليل فاحش خواهد يافت. آبهاي حاصل از نزولات جوي به زمين نفوذ نموده و پس از رسيدن به لايه اي غير
قابل نفوذ، در زيرسطح جريان مي يابند و اكثرا در بخش هاي سست زمين و گسل ها فرو رفته و در بعضي مناطق موجب آلوده ساختن سفره هاي عميق مي شوند. شهر مقدس مشهد علاوه بر جمعيت رو به رشدش سالانه پذيراي بيش از بيست وپنج ميليون زائراست كه اين عامل و محدوديت منابع آبي، اين كلان شهر مذهبي را خصوصا در اواخرتابستان كه زائران بيشتري را ميزبان هستيم همه ساله در تنگنا قرارميدهد. منابع آب مشهد به نزولات جوي پشت دو سد طرق و كارده و تعدادي چاه عميق و نيمه عميق منحصر مي شد وبا انتقال بخشي از آب سد دوستي باز هم همواره كمبود آب وجود خواهد داشت و بايستي چاره اي انديشيد. اگر در دشت مشهد وجود آبهاي زيرسطحي بعلت قرار گرفتن در عمق حداقل بيست متري زمين خطراتي را كه به آن اشاره شد در بر ندارد، ليكن از دست دادن سالانه حدود 150 ميليون متر مكعب پساب آب مصرفي و بخش اعظم رواناب حاصل از بارندگي دشت مذكور كه آن نيز ازطريق كشف رود به تجن سرازيرشده و در نهايت در ريگزارهاي قره قوم فرو مي رود انگيزه اي براي پژوهش پيرامون موارد مشروحه خواهد بود.
-1 تاريخچه پيدايش شهر مشهد وعلل انتخاب محل كنوني وتغييرات حاصله در تجمع جمعيت در طول تاريخ
-2 تغييرات بوجود آمده در عمق آبهاي نفوذي و جهت جريان آن درسفره زيرسطحي
-3 نوسانات سطح آب در سفره زيرسطحي مشهد
-4 خطرات ناشي از بالا آمدن آبهاي زير سطحي دركاهش باربري زمين
-5 انتخاب گزينه هاي عملي براي جلوگيري از هدر رفت آبهاي زيرسطحي توسط پيشينيان در طول تاريخ
-6 خطر اختلاط آبهاي زيرسطحي درمناطق آلوده با آبهاي سفره هاي عميق
-7 نقش سيستم جمع آوري فاضلاب شهري درجلوگيري از نفوذ آبهاي آلوده به زمين
-8 ضرورت زهكشي در بخشي از شهر مشهد و بهره گيري از آبهاي زير سطحي
دركشاورزي وفضاهاي سبزدرون شهر با اميد به اينكه اين پژوهش بتواند در زندگي روزمره ساكنان مشهد و شهرهاي
مشابه مفيد واقع گردد.