كاربرد RS و GIS در بررسي روند تغييرات كاربري اراضي (مطالعه موردي: خرمشهر، استان خوزستان)

Evaluating the Trend of Land Use Changes using RS and GIS: A Case Study for Khoramshahr

يكي از منابع اطلاعات كه به طور مؤثر و مفيد قابل كاربرد در شناسايي پوشش هاي اراضي ميباشد، داده هاي سنجش از دور مي۔ باشد. با افزايش شمار ماهواره هايي كه در مدار قرار مي گيرند با تنوعي از سنجنده ها و قدرت تفكيك مكاني، راديومتري، طيفي و زماني روبرو هستيم، همچنين با بهبود دسترسي به اين اطلاعات، بررسي قابليت هاي آنها و ارايه معيارهاي مستدل بر انتخاب، پردازش و استخراج اطلاعات مفيد از آنها امري اجتناب پذير مي باشد. مطالعه حاضر با استفاده از تكنولوژي سنجش از دور و تصاوير ماهواره اي، به بررسي پايش كاربري اراضي به منظور تهيه نقشه كاربري اراضي در منطقه خرمشهر استان خوزستان پرداخته است. در اين تحقيق، از نرم افزار سنجش از دور، ArcGIS و تصاوير ماهواره اي لندست استفاده شده است تصاوير به روش حداكثر احتمال طبقه بندي و نقشه كاربري اراضي در سه زمان تهيه گرديد. در نهايت مساحت هر كاربري و ميزان تغييرات آن، در دوره هاي زماني مورد مطالعه، محاسبه شد. بر اساس نتايج حاصله طي دوره 1973 تا 2006 بيشترين افزايش وسعت مرتبط با كاربري اراضي مرطوب و آبي پرورش ماهي و نيزار) و كشاورزي آبي بوده است و بيشترين كاهش مربوط به مرتع و كشاورزي ديم بوده است، كه اين امر استفاده نامناسب از اراضي را به منظور كشاورزي و تاسيسات ساخت دست بشر در نتيجه نياز آبي بيشتر و استحصال بيشتر آب از منابع آبي محدود رانشان ميدهد كه اين امر نيز بيابان زايي را تشديد مي كند.

One of the useful, effective and applicable information sources in identification of land covers is remote sensing. There are currently a variety of sensors with spatial resolution, radiometric, spectral and temporal with regard to the increasing number of satellites placed into orbit. Also, by improving access to this information, assessing their capabilities and providing reasonable criteria for the selection, processing and extracting useful information from them is avoidable. This study has used remote sensing technology and satellite imagery to monitoring land use changes in Khoramshahr, Khuzestan Province. In present study, remote sensing software, ArcGIS, Landsat satellite images have been used. The images were classified using maximum likelihood and the land used map was prepared at three times. Finally, the area of each land used and the amount of variability in the time periods studied were calculated. Based on the obtained results during 1973 to 2006, the highest increases was related to wet lands (fish farming and everglade) and agricultural water, and the highest decreases was related to rangeland and dry farming. It showed the inappropriate use of land due to farming and human installations which will also exacerbates the desertification phenomenon.