تاثير رانت منابع طبيعي بر روي بهره وري كل منابع (مورد مطالعه منتخبي از كشورهاي نفتخيز)

The Impact of Natural Resources Rents on Total Productivity (Selected from Oil-rich Countries)

در دهه هاى اخير موضوع بهره وري بيش از هر زمان ديگرى مطرح شده و اهميت بسزايي پيدا كرده است. از گذشته تاكنون نيز رانت منابع طبيعي مسئله اي بسيار با اهميت و مورد توجه بوده است. از اينرو هدف مطالعه حاضر بررسي تاثير رانت منابع طبيعي بر بهره وري كل منابع در منتخبي از كشورهاي نفتخيز (شامل 20 كشور) براي دوره زماني 2017-2007 با استفاده از روش پانل پويا مبتني بر روش تعميم يافته گشتاورها (GMM) بوده است. نتايج نشان مي دهد كه رابطه منفي و معناداري ميان رانت منابع طبيعي و بهره وري كل منابع وجود دارد؛ به اين معنا كه افزايش رانت منابع طبيعي، بهره وري كل منابع را كاهش مي دهد؛ اين مورد مي تواند به علت پايين بودن بهره وري و تكنولوژي، عدم برنامه ريزي صحيح و بيماري هلندي در كشورهاي مورد بررسي باشد. همچنين نتايج آزمون سارگان و خودهمبستگي آرلانو- بوند به ترتيب نشان مي دهند كه ابزارها با جزء اخلال فاقد همبستگي بوده و مدل در تفاضل مرتبه دوم خطا فاقد خودهمبستگي است؛ ضمنا نتايج پژوهش نشان مي دهد كه تمامي متغيرهاي موجود در مدل، اثر سازگار با تئوري بر بهره وري كل منابع دارند. به علاوه، اثر متقاطع رانت منابع طبيعي و نقدينگي در مدل اول و اثر متقاطع رانت منابع طبيعي و اعتبارات بخش خصوصي در مدل دوم نقش مهم تري نسبت به ساير متغيرهاي مستقل موجود در پژوهش در فرآيند بهره وري كل منابع دارند.

In recent decades, the issue of productivity has been raised more than ever before and has become very important. From the past, rendering natural resources has been a very important issue. Therefore, the aim of this study was to investigate the effect of natural resources rents on total resource efficiency in selected oil-rich countries (including 20 countries) for the period 2017-2007 using the dynamic panel method based on GMM (Generalized Momentum Method). The results show that there is a negative and significant relationship between resource rents and total resource productivity; in other words, increasing the rents of natural resources reduces total resource efficiency; this can be due to low productivity and Technology, maladaptation and Dutch disease in the countries under investigation. Also, the results of Sargan s test and Arlon-Bond s self-affirmation show that the tools have a lack of correlation with the disturbance component and the model in the second-order difference of the error is not self-correlation; the results of the study also show that all the variables in the model have the effect consistent with the theory On the overall resource efficiency. In addition, the cross-cutting effect of rents on natural resources and liquidity in the first model and the cross-effects of rents on natural resources and private sector credits in the second model play a more important role than other independent variables in the research in the overall resource efficiency process.