نيكل و واناديم ردياب‌هاي فلزي نفتي در رسوبات

از آنجا كه ايران از كشورهاي نفت‌خيز جهان است، آلودگي‌هاي نفتي از مهمترين بحران‌هاي محيط زيستي آن به شمار مي‌رود. پس آلودگي‌هاي نفتي غالبا در حين بهره‌برداري، نگهداري و استخراج؛ آلودگي‌هاي نفتي را ايجاد مي‌شود. نيكل و واناديم فراوان‌ترين فلزلت تشكيل دهنده نفت خام هستند، بطوريكه وفور اين عناصر در نفت خام چندين هزار بار بيشتر از مقدار اين عناصر در پوسته زمين است، از اين‌رو حضور آن‌ها در خاك و رسوبات بيانگر ورود آلودگي‌هاي نفتي به محيط زيست است. در پي همين فراواني، اين فلزات به عنوان شاخص‌هاي مهم آلودگي نفتي در رسوبات شناخته مي‌شوند. اين عناصر در بخش‌هاي سنگين نفت متمركز شده و نفت‌هاي سنگين با دارا بودن مقادير بالاتري از اين فلزات از نفت‌هاي خام معمولي متمايز مي‌شوند. هدف از ارايه مقاله حاضر، مروري بر پايش آلودگي‌هاي نفتي در رسوبات با استفاده از اندازه‌گيري نسبت فلزات نيكل و واناديم است. مزيت عمده اين روش اين است كه اين نسبت با تاثير هوازدگي و تخريب زيستي نفت در محيط تغيير نمي‌كند واز آنها مي‏تو.ان يه عنوان شاخص و ردياب استفاده نمود. به منظور سنجش اين فلزات در نمونه‌هاي رسوب از دستگاه طيف سنج جذب اتمي (AAS) استفاده مي‌شود. بدين منظور ابتدا نمونه رسوب خاكستر شده در كوره الكتريكي در حلال حل شده و سپس سانتريفيوژ مي‌شود و در نهايت با مخلوط رويي به دستگاه طيف سنج جذب اتمي تزريق و با استفاده از استانداردها و منحني‌ كاليبراسيون ميزان فلز مورد نظر در نمونه محاسبه مي‌شود. با توجه به مرور منابع علمي استفاده از نسبت مذكور براي رديابي نفت در رسوبات تاييد و پيشنهاد مي‌گردد. علاوه بر اين، ميان مقادير اين دو فلز با عمر نفت نيز رابطه وجود دارد. بطوري‌كه با افزايش عمر نفت نسبت واناديم به نيكل به علت پايداري كمتر واناديم نسبت به نيكل كاهش مي‌يابد. ميزان اين دو عنصر در نفت به شرايط EC، pH محيط و ميزان رسوب‌گذاري و پايداري نسبي واناديم در مقابل نيكل بستگي دارد. در نهايت مي‌توان چنين نتيجه گرفت روش ذكر شده، روشي مقرون به صرفه، سريع و مطمئن و ارزان جهت بررسي منشا نفت در رسوبات نيز مي‌باشد.