مطالعه تطبيقي سبك عراقي در نثر ادبي و سبك آذري در معماري در دو دوره ايلخانان و تيموريان

آثار تاريخي بهجا مانده از دو عصر ايلخاني و تيموري نشان از غناي هنري اين برهه از تاريخ ايران، به ويژه در زمينه هنر معماري دارد. در قرن هفتم و آغاز دوره ايلخاني، به سبب وسعت دامنه‌ي تحولات سياسي، اجتماعي و فرهنگي پديد آمده در پي حمله ويرانگر مغول، در سبك‌هاي معماري و ادبيات تحولاتي بوجود آمد؛ زيرا با ورود اقوام مهاجم، زبان ، نوشتار و نثر، چون معماري دستخوش تغيير شد كه به سبب تاثير آن بر دوره هاي پسين و بر روند تكامل عرصه‌هاي هنر تا به امروز، مطالعه اين دگرگوني ها اهميت مي يابد. مطالعه پيش‌رو بر آن است كه به بررسي تاثير شرايط اجتماعي-سياسي بر اين دو سبك و اشتراك و افتراق آن دو بپردازد. اين مطالعه در پارادايم ساختارگرايي و به روش تاريخي-تفسيري به تشريح ويژگي-هاي معماري سبك آذري و نثر سبك عراقي پرداخته و گردآوري اطلاعات مبتني بر اسناد تاريخي بوده است. آنچه از اين پژوهش حاصل شد بر تاثير شرايط و روح زمانه بر آثار معماري و ادبيات منثور تاكيد دارد و اشتراكاتي در بازتاب آن بر دو سبك مشاهده شده است. از جمله مي‌توان به عظمت‌يافتن بناها، و به تناظر بر رواج تاريخ نويسي اشاره كرد كه نتيجه‌ي تمايل سلاطين مغول به قدرت نمايي است. همچنين، ساده‌شدن ساختار نثر اين دوره نسبت به نثر فني دوره قبل، در نتيجه ي عادات بدوي سلاطين مغول مي‌باشد كه در معماري شيوه آذري نيز در نماسازي ساختمان‌ها نمود مي يابد كه برخلاف رويه سابق، بناها با شتاب و بدون نما احداث مي‌شده‌اند.