تصويرسازي علمي نسخه الحشايش آستان قدس منبع استنساخ تمامي نسخه هاي الحشايش عهد صفوي

كتابالحشايش(نسخۀ گران‌قدر محفوظ درگنجينه آستان قدس)ترجمۀعربي مهران بن منصور بن مهران از روي ترجمۀ سرياني حنين بن اسحاق عبادي (260-194 ه.ق)،تأليف نام ديوسكوريدس پزشك،گياه‌شناس وداروشناس يوناني به دربارۀخوراكي‌هاي درماني و به‌ويژه داروهاي ساده يامفردكاني،جانوري و به‌ويژه گياهي است. ديوسكوريدس در تمدن اسلامي به ديوسقوريدس شهرت دارد. دراين مقاله سعي برآن است ضمن معرفي اين نسخۀ نفيس به تحليل وبررسي تصويرسازي آن از منظرعلمي و هنري پرداخته وتاثير آن را بر نسخه هاي پس از آن به ويژه نسخه هاي عهدصفوي (الحشايش مجلس، الحشايش كاخ گلستان و الحشايش سن پترزبورگ) مورد بررسي قرار گيرد. توجّه انسان عهد صفوي به مفردات دارويي و پزشكي قديم و همچنين پيشرفت در حوزۀ كتاب‌آرايي و تصويرسازي منجر به فراهم آمدن نسخه هاي متعدد الحشايش شده است. نسخۀ آستان قدس به ‌عنوان اولين نسخه الحشايش از ترجمۀ عربي مهران ابن منصور (البته تا زمان نگارش اين مقاله) جايگاه منحصر به ‌فردي در تاريخ تصويرسازي علمي شرق جهان اسلام دارد. نگارنده ازطريق مطالعه تطبيقي نسخه ها دركنارتوصيف وتحليل تاريخي تصاوير به نتايج تحقيق دست يافته است.