ديدگاههاي تحدي در بلاغت با تاكيد بر نظريه آيت‌الله العظمي فاضل لنكراني(ره)

بارزترين شاخۀ علوم‌قرآني، موضوع اعجاز و به تبع آن، بررسي در حيطۀ همانندآوري و دعوت به تحدي بوده است. مسأله انحصار تحدي در وجه بلاغت، به‌عنوان يكي از وجوه تحدي، درطول تاريخ مورد تضارب آراء و اختلاف دانشمندان قرارگرفته. روشن شدن اين مسأله، موجب توسعه قلمرو تحدي و پاسخ به شبهات گرديده است. عده‌اي از محققين براساس شرايط عصر نزول، درك و ظرفيت مخاطبان آن عصر، تنها وجه تحدي را جنبه بلاغت دانسته‌اند و عده‌اي ديگر در مقام پاسخ به اين گروه برآمده و انحصار تحدي بر يك وجه را، موجب محدوديت در قلمرو تحدي قرآن دانسته‌اند، كه اين امر با هدف نزول قرآن همخواني ندارد و معتقدند دعوت به تحدي در زمينه‌هاي مختلفي صورت گرفته است. در اين ميان قرآن‌پژوهاني همانند آيت‌الله العظمي فاضل نظريه ميانه‌اي را برگزيده و قائل به تفكيك در آيات تحدي شده است و با تحليلي درخور توجه درصدد بيان مسأله برآمدند. مقاله حاضر پس از بيان آراء دانشمندان، به بررسي مبناي نظري آيت‌الله العظمي فاضل در انحصار تحدي بلاغي آيات 38 يونس، 13 و14 هود پرداخته و در ادامه به ارزيابي ديدگاه‌ها پرداخته است.