بررسي تاثير نانو كبالت در توليد آرتميزنين و بيان دو ژن DBR2 و SQS در مسير سنتز آن در گياه دارويي Artemisia annua

گياه درمنه(Artemisia annua) به دليل توليد آرتميزنين با خاصيت هاي مختلف مانند مقابله با پلاسموديم هاي عامل بيماري مالاريا و درمان انواع سرطان ها، داراي اهميت ويژه مي باشد. مقدار كم آرتميزنين در گياه باعث شده تا اين ماده جزء داروهاي نسبتا گران باشد. تلاش هاي زيادي درراستاي افزايش توليد آن با استفاده از اليسيتورهاي گوناگون انجام شده است ولي با اين وجود هيچ كدام از اين روش ها مقرون به صرفه نبوده اند. دراين مطالعه به منظور شناخت بيشتر مسير بيوسنتزي و ژن هاي دخيل درآن، بيان دو ژن كليدي SQS و DBR2 و ميزان توليد آرتميزنين توليد شده در سوسپانسيون سلولي گياه مذكور مورد بررسي قرارگرفت. به اين منظور از غلظت هاي 0/25،2/5 و 5 ميلي گرم در ليتر نانو كبالت درچهار بازه زماني 8،24،48 و 72 ساعت استفاده شد. بيشترين ميزان توليد آرتميزنين در تيمار 5 ميلي گرم درليتر نانو كبالت و بعداز 24 ساعت حاصل شد. در تيمار فوق توليد آرتميزنين نسبت به نمونه شاهد 2/25 برابر افزايش داشت(113/35μg/g d.wt) نتايج نشان داد همبستگي معكوس و معني داري بين بيان دوژن SQS و DBR2 با ميزان توليد آرتميزنين در تيمارهاي مختلف نانو كبالت وجود دارد. همچنين نتايج نشان داد كه افزايش ميزان غلظت نانوكبالت در بازه زماني 72 ساعت باعث كاهش معني داري در بيان ژن هاي SQSو DBR2 شد. نتايج نشان مي دهد كه اثرات نانو ذرات مورد مطالعه، درغلظت هاي بالا ودر بازه هاي زماني ذكر شده با كاهش بيان ژن هاي SQS و DBR2 به عنوان ژن هاي درگير در مسير هاي انحرافي بيوسنتز آرتميزنين، باعث افزايش ميزان بيوسنتز اين ماده مي شود.