جايگاه تكرار به عنوان يكي از عناصر زيبايي شناختي هنرهاي سنتي در بناي قاجاري خانه ي شفاهي آمل

The role of repetition as one of the aesthetic elements of traditional arts in the Qajar building of Shafahi House in Amol

آمل يكي از شهرهاي مهم تاريخي در استان مازندران است كه پيشينه ي شهرنشيني در آن به دوران ساسانيان بازمي گردد. در اين شهر بناهاي تاريخي متعددي به جا مانده كه يكي از اين بناها خانه ي شفاهي است. قدمت اين بنا به دوران قاجاريه بازمي گردد و تا به امروز نيز پابرجا مانده است. اين بناي دو طبقه داراي تزئينات بسيار زيبا و منحصر به فردي همچون پنجره هاي ارسي، گچبري هاي ظريف، گره چيني و آهك بري است. هدف از اين پژوهش بررسي عنصر تكرار به عنوان يكي از اركان مهم از مباني زيبايي شناسي ساختاري، در اين بناي قاجاري است. اين پژوهش كه به روش توصيفي-تحليلي و بر مبناي اسناد كتابخانه اي و مشاهدات ميداني انجام گرفته است، به دنبال پاسخ به اين پرسش است كه درخانه ي شفاهي آمل از عنصر تكرار به عنوان يكي از مباني هنرسنتي، به چه صورت استفاده شده است؟ يافته هاي حاصل از پژوهش نشان مي دهد كه هنرمندان اين بنا در سه بخش گره چيني، گچبري -در قسمت نماي بيروني و تزئينات داخلي - و ساختمان بنا از عنصر تكرار همراه با تقارن به وفور استفاده كرده و از اين طريق ريتمي ملايم و متعادل را در كل فضا ايجاد كرده اند.