بررسي نقش عوامل اقليمي و انساني در آلودگي هواي شهرها (مطالعه موردي: شهر بجنورد طي سال ها ي 89-90)

جای هیچ گونه تردیدی نیست كه یكی از عوامل اساسی و مهم حیات انسان و حیوان و نبات و به طور كلی هر موجود زنده هواست و بدون آن زندگی غیر ممكن می باشد. لیكن باید دانست كه هوا فقط اختصاص به تنفس و تأمین زندگی موجودات ندارد بلكه همه آن ها را از خطرات زیان آور اشعه های مختلف آفتاب حفظ می كند. در نتیجه تحقیقاتی كه دانشمندان به عمل آورده اند معلوم شده است كه یك نفر می تواند به مدت ۵ هفته بدون غذا و ۵ روز بدون آب زنده بماند، در حالی كه قادر نیست حتی ۵ دقیقه بدون هوا به زندگی خود ادامه دهد. افزایش جمعیت انسان و پیرو آن افزایش فعالیت هایی كه به خاطر تغذیه و رفاه این جمعیت در حال انجام است، سبب ورود نامتناسب انواع آلاینده های محیطی به اتمسفر شده و تعادل موجود در اتمسفر را بر هم زده است. در مناطق شهری به دلیل فعالیت های اقتصادی آلودگی هوا به یكی از مشكلات عظیم محیطی و اقلیم منجر شده است. در این پژوهش داده های وضعیت جوی و كیفیت هوای شهر بجنورد طی سال های ۱۳۸۹-۱۳۹۰ مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی ها نشان می دهد كه در شهر بجنورد متوكسید كربن (CO) و ذرات معلق (DUISt) از جمله آلاینده های غالب می باشند كه حضور آن ها در جو علاوه بر مخاطرات زیست محیطی و تهدید سلامتی انسان، باعث كاهش میزان دید و تابش مستقیم خورشید می باشند. منبع عمده ایجاد این دو آلاینده سوخت های فسیلی مورد مصرف در صنایع و اتومبیل ها می باشد. عوامل متعددی می تواند در آلودگی هوای شهر بجنورد دخالت داشته باشند. كه در بین آن ها عوامل اقلیمی از اهمیت بیشتری برخوردارند. وضعیت توپوگرافی شهر بجنورد، وجود شرایط وارونگی در فصل سرد و كاهش نزولات جوی در این فصل در سال ۹۰ از دلایل عدم كاهش آلودگی هوا می باشند. بررسی ها نشان داد كه به دلیل كاهش وزش باد و ریزش كم نزولات جوی میزان آلاینده های هوای بجنورد نظیر منوكسید كربن و گرد و غبار در سال ۹۰ بیشتر از سال ۸۹ می باشد. از دیگر عوامل آلوده بودن سال ۹۰ در مقایسه با سال ۸۹ را می توان مهاجرت، افزایش تعداد خودورها، صنایع و.... اشاره نمود.