ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﻢ آﺑﯿﺎري و اﺛﺮ آن ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺼﺮف آب ﻋﺪس

Managing drought stress using deficit irrigation and its effect on lentil production and water use efficiency

به منظور بررسي كم آبياري بر توليد و كارايي مصرف آب عدس آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در 4تكرار در مزرعه تحقيقاتي مجتمع آموزش عالي سراوان انجام شد. فاكتور اول شامل دو توده عدس (توده بلوچستان و كردستان) بود و فاكتور دوم شامل چهار سطح آبياري يعني 60، 80، 100 و 120 درصد نياز آبي بود. به طور كلي، نتايج نشان داد كه اثر كم آبياري بر عملكرد دانه و كارايي مصرف آب معنيدار بود. بيشترين عملكرد دانه در تيمارهاي 120 و 100 درصد نياز آبي براي توده بلوچستان به ترتيب با 680 و 643 كيلوگرم در هكتار بدست آمد. از طرف ديگر، بيشترين كارايي مصرف آب در تيمار 80 درصد نياز آبي و توده بلوچستان با 2/9 كيلوگرم در هكتار بر ميليمتر بدست آمد. در واقع تيمار 80 درصد نياز آبي نسبت به 100درصد نياز آبي هر چند عملكرد آن 58 كيلوگرم در هكتار كاهش نشان داد ولي كارايي مصرف آب آن 0/3 كيلوگرم در هكتار بر ميليمتر بيشتر از تيمار 100 درصد نياز آبي بود. بنابراين، با توجه به اقليم خشك منطقه ميتوان با كاهش آب آبياري و اختصاص آن به ديگر محصولات عملكرد و شاخص كارايي مصرف آب را بهبود داد.

In order to evaluation of deficit irrigation on lentil production and water use efficiency, a factorial experiment based on a randomized complete block design with four replications was conducted in the Agricultural Research Station, Higher Educational Complex of Saravan during the growing season of 2017-2018. Experimental treatments were including two lentil landrace s (Baluchestan and Kurdestan populations) and four levels of irrigation (60, 80, 100 and 120% water requirement. Overall, the results showed that the effect of deficit irrigation on grain yield and water use efficiency was significant. The highest grain yield was obtained for Baluchestan landrace in 120 and 100% water requirement with 680 and 643 kg ha-1, respectively.On the other hand, the greatest water use efficiency was observed in Balochistan landrace and 80% water requirement treatment with 2.9 kg ha-1 mm-1. Although the yield of 80% water requirement was 58 kg ha-1 less than 100% water requirement, but its water use efficiency was 0.3 kg ha -1 mm-1 more than 100% water requirement. Therefore, given that the area is considered as arid zone, it is possible by reducing irrigation water and allocating it to other crops improve grain yield and the water use efficiency.