ﺑﺮرﺳﯽ اﻣﮑﺎن اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﯿﮑﯽ در ﮔﻠﺮﻧﮓ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻼﻗﯽ ﺑﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪاي

Possibility of increasing genetic variation in safflower using inter-specific hybridization

وجود تنوع ژنتيكي براي پيشرفت ژنتيكي ناشي از انتخاب در برنامه هاي به نژادي گلرنگ امري ضروري به نظر ميرسد.هيبريداسيون با ارقام وحشي ميتواند باعث افزايش تنوع ژنتيكي در گلرنگ شود. در اين مطالعه تنوع ژنتيكي لاين هاي حاصل از تلاقي بين گونه زراعي گلرنگ C. tinctorius (رقم (IL، و دو گونه وحشي C. palaestinus و C. oxyacanthus (به طور مخفف سه تلاقي IP ، PO و (IO، در نسل F5 در مزرعه دانشكده كشاورزي دانشگاه صنعتي اصفهان، مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه در نتيجه تلاقيهاي مذكور لاينهاي متنوعي ايجاد شده است به طوري كه براي صفت مهمي نظير عملكرد دانه بيشترين ضرايب تنوع مربوط به تلاقي IP بود و تلاقيهاي PO و IO به ترتيب در رتبه هاي بعدي قرار گرفتند.براي درصد روغن نيز تنوع در تلاقي IO بيشترين مقدار و در تلاقي PO مابين دو تلاقي ديگر بود. تنوع ژنتيكي و وراثت پذيري عمومي نسبتا بالا نشان داد كه در اين تلاقي ها لاينهاي نويد بخش وجود دارد و ميتوان گزينش انجام داد. همبستگي بين صفات مورد بررسي نيز نشان داد كه به طور غير مستقيم از طريق برخي صفات نظير تعداد غوزه در بوته، ميتوان ميزان عملكرد و روغن را بهبود بخشيد.

High genetic variation is essential to increase gain from selection in safflower breeding programs. Hybridization with wild species can increase genetic variation in safflower. In this study, the F2:5 lines derived from the cross between C. tinctorius (IL), C. palaestinus and C. oxyacanthus (abbreviated as IP, PO and IO populations) were evaluated at the research farm of Isfahan University of Technology. The results showed that there was high genetic variation among the lines in each population. For the most important economical trait (seed yield), the highest variation was observed in IP population and then in PO and IO, respectively. For seed oil percentage, the coefficients of variation in IO were the highest and in PO population was between the other crosses. Relatively high genetic varitaion and broad- sense heritability for these traits showed that selection among these lines can develop some superior lines. Correlation coefficients among the studied traits showed that indirect selection can be effective to improve seed and oil yield.