تغييرپذيري احكام عبادي به منظور حفظ نظام سلامت در شرايط بيماري كرونا

مسئله تغيير پذيري احكام فقهي در شرايط زماني و مكاني مختلف همواره مورد توجه انديشمندان بوده است. اين پژوهش با هدف تبيين امكان و چگونگي تغيير احكام عبادي فقه در شرايط مختلف، از جمله شرايط پيش آمده در پاندمي كرونا نگاشته شد و پس از تحليل، مقايسه، و نقد داده ها مبتني بر آثار نوشتاري(چاپي و الكترونيكي) و با توجه به قاعده عقلي «تقديم اهم بر مهم» در شرايط تزاحم احكام، چنين نتيجه گيري شد كه در صورت تزاحم احكام عبادي فقه و حفظ نظام در معناي كلان نظام و خرده نظام هاي وابسته به آن، اولويت با حفظ نظام بوده و بر اين اساس حكم عبادي، پذيرنده تغيير مي شود. به عبارت ديگر مقابله با بيماري كرونا به عنوان يكي از مصاديق حفظ نظام سلامت،كه ضرورت آن به استناد قاعده وجوب حفظ نظام،اثبات شده، در تزاحم با احكام عبادي داراي اولويت بوده و منجر به تغير احكام عبادي مي شود. اين تغيير در عرصه احكام عبادي ترخيصي(استحباب، كراهت، اباحه) براساس تقديم حكم ثانوي بر حكم اولي و در ساير احكام بر مبناي صدور حكم ولائي تبيين شد