بررسي معنا و مفهوم مرگ آگاهي در نهج‌البلاغه و روانشناسي

هدف اين مقاله، بررسي معنا و مفهوم دو ديدگاه امام علي(ع) در نهج‌البلاغه و روانشناسي درباره مرگ آگاهي، مواجهه، اهداف درماني و رويكردهاي درماني- مراقبتي با بيماران در حال مرگ و سوگ پس از مرگ مي‌باشد. مرگ مفهوم پيچيده‌اي داردكه مي‌تواند با درد و رنج زيادي همراه باشد. مقايسه اين دو ديدگاه، روانشناسان درباره مرگ آگاهي و نحوه مواجهه و مقابله با درد و رنج مرگ، با نهج‌البلاغه كه به اعتقاد عالمان شيعي و مفسران اين اثر گران قدر توصيف كننده جامع و معتدل روش زندگي است، قابل توجه خواهد بود. با اين مهم اين پژوهش، با هدف به بررسي معنا و مفهوم مرگ آگاهي در نهج‌البلاغه و روانشناسي و اينكه چه عواملي درايجاد و كاهش ترس و اضطراب از مرگ تأثير گذار است ؟پرداخته است. روش اين پژوهش، توصيفي ـ تحليلي است كه سعي نموده با محور قرار دادن آيات و روايات به ويژه با تكيه بر نهج‌البلاغه و ديدگاه‌هاي روانشناسي درباره مرگ آگاهي دست يابد. نتايج نشان داد كه هردو ديدگاه بر تمايل انسان به جاودانگي و ترس از مرگ تاكيد مي‌كنند و توافق دارند كه نوع واكنش‌هاي هيجاني افراد در مواجهه با مرگ و پذيرش آن، بستگي به رفتار، ساختار شخصيتي و توان مقابله‌اي او با مسائل و مشكالت گذشته در طول حيات دارد. اما مهمترين تفاوت اين دو ديدگاه در اعتقاد يا عدم اعتقاد به حيات پس از مرگ است كه باعث تفاوت در تعريف عملياتي كيفيت مرگ، اهداف درماني و نوع مواجهه با مرگ مي‌شود.