نقش اثرات آتوزومي و وابسته به جنس در ارزيابي ژنتيكي صفات رشد بز كركي رائيني

Autosomal and sex linked effects on genetic evaluation of growth traits in Raeini Cashmere goat

با هدف بررسي نقش اثرات آتوزومي و وابسته به جنس بر صفات وزن تولّد، وزن شيرگيري و وزن شش ماهگي بزغاله‌هاي نژاد كركي رائيني، از اطلاعات شجره‌اي و ركوردهاي جمع آوري شده طي سال‌هاي 1372 تا1390 در ايستگاه پرورش و اصلاح نژاد بز كركي رائيني، واقع در شهرستان بافت، استان كرمان استفاده شد. پس از تعيين اثرات ثابت تاثير گذار بر هر صفت، براي واكاوي ژنتيكي اثرات اتوزومي و وابسته به جنس بر هر يك از صفات، چهار مدل دام تك صفتي زير كه در بر گيرنده تركيبات مختلف اثرات ژنتيكي افزايشي مستقيم آتوزومي، ژنتيكي افزايشي مستقيم وابسته به جنس، ژنتيكي افزايشي مادري و محيط دائمي مادري بودند براي هر صفت برازش و مدل‌ها با معيار اطلاع بيزي (BIC) با هم مقايسه شدند. مدل در بردارنده اثرات ژنتيكي آتوزومي مستقيم، وابسته به جنس مستقيم و محيط دائمي مادري براي هر سه صفت مناسبترين مدل بود. وراثت پذيري‌هاي مستقيم آتوزومي براي وزن‌هاي تولّد، شيرگيري و شش ماهگي به ترتيب 21/0، 07/0 و 06/0 برآورد شدند. نقش اثرات وابسته به جنس بر صفات رشد مورد مطالعه در بز كركي رائيني بسيار كم مي‌باشد. وراثت پذيري‌هاي مستقيم وابسته به جنس وزن‌هاي تولّد و شيرگيري از لحاظ آماري معني‌دار نبودند. اثرات وابسته به جنس تاثير كمي بر وزن شش ماهگي بز كركي رائيني داشتند، به طوري كه 3 درصد واريانس فنوتيپي اين صفت را تشكيل دادند. به طور كلي نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه اثرات ژنتيكي وابسته به جنس تاثير چنداني بر وزن‌هاي تولّد، شيرگيري و شش ماهگي بز كركي رائيني ندارند. از اين رو به نظر مي‌رسد نقش ارزش‌هاي اصلاحي پدر و مادر در تعيين ارزش اصلاحي اين فرزندان براي صفات مورد مطالعه بز كركي رائيني يكسان است.

The aim of the present study was to investigate the role of autosomal and sex-linked effects on birth weight (BW), weaning weight (WW) and six-month weight (6MW) of Raeini Cashmere goats by applying pedigree information and data collected from 1993 to 2011 in Raeini Cashmere goat breeding station, located in Baft city, Kerman province. Initially, the role of fixed effects on the studied traits determined. Afterwards, different combinations of autosomal direct additive genetic, sex-linked direct additive, maternal additive and maternal permanent environmental effects were fitted applying four animal models and compared by Bayesian Information Criterion (BIC). The best model detected for all the investigated traits included autosomal direct additive genetic, sex-linked direct additive, and maternal permanent environmental effects. Autosomal direct heritability estimates for BW, WW and 6MW were 0.21, 0.07 and 0.06, respectively. The role of sex-linked effects on the investigated traits of Raeini Cashmere goat was very low. Sex-linked direct heritability estimates for BW and WW were not statistically significant. For 6MW, sex-linked direct additive effects constitutes only 3% of phenotypic variance. In general, it can be concluded that sex-linked direct additive genetic effects had neglegible influence on BW, WW and 6MW of Raeini Cashmere goat. Thus, it seems that breeding values of Raeini Cashmere sires and dams equally contribute to breeding values of offspring for the investigated traits.