ارتقاي كالبدي فضاي شهري با هدف بهبود تعاملات اجتماعي (نمونه موردي آرامگاه نادرشاه افشار)

Physical improvement of urban space with the aim of improving social interactions (case study of Nader Shah Afshar tomb)

دستيابي به يك فضاي شهري مناسب و موفق نيازمند ميزان استفاده از آن و حضور مخاطبان در آن فضا است. به عبارتي معماري بايد دنبال افزايش تعامل اجتماعي و ارتباط مردم با يكديگر باشد. فضاهاي عمومي مانند ميدان‌هاي شهري و بازارها، به عنوان عرصه‌اي جهت ارتباطات اجتماعي بوده‌اند. بنابراين شرط اساسي براي اينكه يك فضاي عمومي، فضاي شهري تلقي شود اين است كه در آن تعاملات و تقابل اجتماعي و عموم را گردهم آورد، صورت گيرد. علاوه بر اين، فضاهاي باز در ايجاد حس اعتماد و اطمينان به مردم كمك مي‌كرده است و باعث افزايش حس همبستگي و تعلق در مردم مي‌شوند. اما اكنون، پيشرفت صنعت، تغيير مقياس از انسان به ماشين و شتاب زدگي در زندگي موجب شده اين فضاها كيفيت تاثيرگذار گذشته را نداشته باشند. از اين رو توجه به ارتقا كيفيت و افزايش فعاليت‌ها و ارتقاي تعاملات ضرورت دارد. با توجه به اهميت موضوع، پژوهش‌هاي زيادي با هدف شناسايي عوامل موثر بر ارتقا تعاملات اجتماعي در فضاهاي شهري صورت گرفته است. روش تحقيق در اين پژوهش به صورت منابع در دسترس، مطالعات كتابخانه‌اي و توصيفي-تحليلي مي‌باشد. فرضيه پژوهش بر اين است كه از طريق فرم معماري و افزايش كيفيت‌هاي كالبدي بتوانيم تعاملات اجتماعي را در محيط‌هاي عمومي افزايش داده و به كيفيت زندگي افراد بهبود ببخشيم. پژوهش حاضر ويژگي‌هاي محيطي و عوامل موثر بر بهبودي تعاملات اجتماعي را بررسي مي‌كند و نتايج حاصل را با هدف ارتقا تعاملات اجتماعي و بهبود كيفيت در آرامگاه نادرشاه در شهر مشهد ارائه مي‌دهد. نتايج اين پژوهش حاكي از آن دارد كه 1- عوامل كالبدي محيط،2- مخاطب در فضا و ساير افراد حاضر در محيط، فاكتورهايي هستند كه بر ميزان كيفيت و كميت تعاملات اجتماعي تاثيرگذار مي‌باشند.