ارزيابي عملكرد مدل بيلان آب روزانه بر پايه مخزن در شبيه سازي جريان حوزه آبخيز بهشت آباد

Evaluation of the Performance of a daily water balance model based on the reservoir concept for flow simulation of the Behesht-Abad Watershed

بيلان آب، تابعي است كه تعادل بين جريان هاي ورودي و خروجي آب در هر سيستم هيدرولوژيكي را توصيف مي كند، لذا آگاهي از بودجه آب مديريت و برنامه ريزي در زمينه منابع آب را تسهيل مي كند. تعدد عوامل نامعلوم در معادلات بيلان، مقياس زماني و دسترسي به داده ها در شبيه سازي جريان حوزه آبخيز مهم هستند. از آنجا كه يكي از مشكلات موجود در حوزه هاي آبخيز كوهستاني كمبود داده است، هدف از مطالعه حاضر شبيه سازي بيلان آب سطحي حوزه آبخيز بهشت آباد با استفاده از مدلي با حداقل داده ورودي است. به همين منظور در اين تحقيق از يك مدل بيلان آب روزانه بر مبناي مخزن استفاده گرديد. داده هاي موردنياز در اين مدل داده هاي روزانه بارندگي، دما، تبخير- تعرق پتانسيل و دبي است. دوره آماري اين پژوهش سال‌هاي 2000 تا 2020 مي باشد كه از دو سوم داده ها براي دوره واسنجي و از يك سوم آن براي دوره اعتبارسنجي استفاده شد. ابتدا مقدار جريان پايه از دبي كل روزانه مشاهداتي با استفاده از نرم افزار WHAT و روش فيلتر ديجيتال بازگشتي تفكيك شد. سپس با فرض رفتار مخزني مولفه هاي هيدرولوژيكي جريان پايه و جريان سطحي شبيه سازي شد. نتايج ارزيابي كارايي مدل نشان داد كه اين مدل با مقدار ضريب كارايي نش- ساتكليف 66/0 در دوره واسنجي عملكرد خوب و با مقدار 64/0 در دوره اعتبارسنجي عملكرد رضايت-بخشي را داشته است. همچنين نتايج نشان داد كه اين مدل جريان هاي كم را با دقت بيشتري برآورد نموده و در مورد جريان هاي سيلابي كم برآوردي داشته است.