بررسي فضايي و زماني مناطق آسيب پذير در اثر بارش تگرگ بر محصولات كشاورزي استان آذربايجان شرقي

يكي از مخاطرات مهم جوي بارش تگرگ است كه خسارات زيادي بر بخش هاي مختلف بويژه توليدات كشاورزي وارد مي كند. در اين تحقيق با استفاده از داده هاي خسارات تگرگ بر محصولات زراعي و باغي مناطق آسيب پذير در اثر پديده تگرگ در سطح استان مورد شناسايي قرار گرفته است. بررسي اطلاعات ساعتي، ماهانه و سالانه تعداد روزهاي همراه با تگرگ خسارت زا در دوره آماري 1398-1389 با استفاه از تحليل آمار فضايي لكه داغ از آماره گتيس- ارد جي اي انجام گرفته است. نتايج نشان داد كه بيشترين فراواني بارش تگرگ خسارت زا در ماه ارديبهشت و كمترين فراواني بارش در مرداد ماه اتفاق افتاده است. همچنين حدود 71 درصد از بارش هاي تگرگ خسارت زا در منطقه مورد مطالعه در فصول گرم سال كه منطبق با فصل رشد گياهي در اين منطقه مي باشد، رخ داده است. بارش تگرگ هاي خسارت زا در استان آذربايجان شرقي بطور ميانگين بين ساعت 09 تا 15(G.M.T) رخ داده است. در بررسي لكه هاي داغ براساس شاخص *Gi مشخص گرديد كه در بخش زراعت آسيب پذيرترين منطقه در سطح منطقه مورد مطالعه بخش هايي از جنوب استان(بخش هاي مركزي چاراويماق و شاديان) و در بخش باغي آسيب پذيرترين منطقه در شمال غرب استان(بخش هاي مركزي و يامچي مرند) متمركز شده است. همچنين بررسي مجموع خسارات بخش زراعت و باغي استان نشان داد كه مناطق آسيب پذير در بخش هايي از جنوب استان(بخش هاي مركزي چاراويماق، شاديان و نظر كهريزي) متمركز شده است.