مطالعه جامعه شناختي فرزندآوري و جواني جمعيت مورد مطالعه كرمانشاه

مقدمه: با توجه به وضعيت رشد جمعيت و كاهش متوالي آن در سال هاي اخير، مساله جواني جمعيت و فرزندآوري از جمله اولويت سياست هاي كشور است. اين مطالعه با هدف مطالعه جامعه شناختي فرزندآوري و جواني جمعيت شهر كرمانشاه انجام شده است. روش كار: روش پژوهش از نظر رويكرد تركيبي )كمي- كيفي(، از نظر هدف كاربردي، از نظر شيوه گردآوري داده ها در بخش كمي از روش توصيفي - پيمايشي و در بخش كيفي از روش نظريه مبنايي استفاده گرديد. ابزار گردآوري داده ها پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه نيمه ساختاريافته و عميق بود. جامعه آماري بخش كيفي 25 نفر از خبرگان متشكل از اساتيد دانشگاه، مسئولين و سياستگذاران و متخصصان حوزه علوم پزشكي كه با روش هدفمند و در بخش كمي با استفاده از نرم افزار SPSS Sample Power تعداد 450 نفر از كل افراد متأهل شهر كرمانشاه با روش تصادفي طبقه اي مورد بررسي قرار گرفتند. يافته ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته ها: نتايج حاصل نشان مي دهد كه ميانگين نمره ميزان نگرش به فرزندآوري در شهر كرمانشاه برابر 59 / 146 است كه در مقايسه با مورد انتظار جامعه بالاتر است. ضريب همبستگي نشان مي دهد كه بين زمان مناسب تولد اولين فرزند بعد از ازدواج ) 367 / 0 = r (؛ تعداد فرزندان مطلوب ) 247 / 0 = r (؛ سن پاسخگويان ) 180 / 0 = - r (؛ سن همسر ) 105 / 0 = r (؛ سن مناسب ازدواج براي پسران ) 292 / 0 = r ( و سن مناسب ازدواج براي دختران ) 237 / 0 = - r ( رابطه معناداري وجود دارد. آزمون رگرسيون چندگانه نشان مي دهد سه متغير زمان مناسب فرزند اول بعد از ازدواج، سن پاسخگو و تعداد فرزند مطلوب به ترتيب توانستند وارد معادله رگرسيوني شده و روي هم رفته 57 درصد از تغييرات تمايل به فرزندآوري را تبيين كند. نتايج حاصل از بخش كيفي نشان مي دهد كه شش مقوله محوري فرسايش سرمايه اجتماعي، تغيير سبك زندگي، سياست هاي صحيح جمعيتي، بيم و هراس اقتصادي، دغدغه هاي انباشته شده و تأخير در فرزندآوري در نهايت مقوله هسته اي فرزندآوري و جواني جمعيت را رقم مي زنند. نتيجه گيري: لازم است در راستاي اصلاح سبك زندگي، احياي سرمايه اجتماعي، كاهش بيم و هراس اقتصادي، كاهش دغدغه ها و نگراني ها و محدوديت هاي ناشي از فرزندآوري، كاهش بزرگ پنداري دافعه هاي فرزندآوري، حذف دغدغه هاي انباشته شده سياستگذاري مشاركتي، سياست حمايت از زوجين جوان، مشاركت انديشمندان و متخصصان جهت افزايش فرزندآوري وجواني جمعيت در جامعه تلاش گردد.