بررسي تاثير پوشش گياهي بر قانون لگاريتمي و سهمي در رودخانه داراي جريان كندشونده و بستر شني (مطالعه موردي: رودخانه بابل رود)

وجود پوشش گياهي در رودخانه ها و دشت هاي سيلابي از يك طرف دامنه وسيعي از شرايط اكوسيستم را فراهم مي‏كند و از طرف ديگر تاثير بسزايي بر روي افزايش مقاومت جريان دارد كه منجر به كاهش انتقال جريان و تغيير در فرايند ته نشيني رسوبات مي گردد. سرعت برشي از جمله مقادير بنيادي در علم مهندسي رودخانه مي باشد كه مي توان به كمك آن مقادير سرعت هاي متوسط جريان را بي بعد نمود. براي جريان كانال هاي باز مقدار سرعت برشي اهميت قابل توجهي براي تخمين مقاومت جريان و انتقال رسوب دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسي اثر پوشش گياهي و ساير عوامل اثرگذار بر روي سرعت برشي مي باشد. از آن جا كه انتخاب سرعت برشي مستقيما بر روي مقاومت جريان تاثيرگذار است، در روش رايج در محاسبه سرعت برشي مورد بررسي قرار گرفته است. در اين پژوهش، داده برداري شامل 13 مقطع (هر مقطع شامل 5 نيم رخ عمود بر جهت جريان) كه 2 مقطع آن بدون پوشش گياهي و 11 مقطع با پوشش گياهي انتخاب شد. مي‏توان نتيجه گرفت با نزديك شدن به پوشش گياهي حد اعتبار قانون لگاريتمي كاهش مي يابد يعني انحراف نقاط مربوط به نيم رخ سرعت از اين قانون بيشتر مي شود. همچنين اختلاف مقادير سرعت برشي حاصل از روش سهمي و لگاريتمي در رودخانه بابل رود حتي تا 200% نيز به دست آمد كه نشانه عدم اعتبار برخي فرضيات در كاربرد اين دو قانون در شرايط رودخانه اي مي شود.