طنز در گفتمان شرق شناسانه كتاب عطر سنبل عطر كاج و تصوير ايراني ها به عنوان ديگري

The Humorous Orientalism of Funny in Farsi and Its Unnoticed Othering of Iranians

صحنه ادبي آمريكا اخيرا شاهد شكوفايي ژانر خاطر نويسي توسط زنان ايراني مهاجر بوده است. اين خاطرات معمولا براي خواننده هاي غربي نوشته مي شود كه در مورد ايران پس از انقلاب و زندگي زن ها در ايران پيش داوري هاي خاص خود را دارند. از آن جا كه اين خاطره ها تا به حال به فارسي ترجمه نشده است، اين كتاب ها به بازار ترجمه و كتاب ايران راه پيدا نمي كنند. كتاب عطر سنبل عطر كاج كه توسط فيروزه جواهري دوما نوشته شده است يك استثنا است. اين كتاب، يكي از پرفروش‌ترين كتاب‌هاي آمريكا در چند سال اخير و برنده جوايز ادبي متعددي بوده است . ترجمه اين كتاب در ايران هم با استقبال زيادي مواجه شد: در سال 2005 با 100000 نسخه پرفروش ترين كتاب سال شد و تا كنون 18 بار تجديد چاپ شده است.. اين مقاله از نظريات ادوارد سعيد استفاده مي كند تا نشان دهد كه كتاب عطر سنبل، عطر كاج كه عنوان اصلي آن در انگليسي خنده در فارسي بوده است با تكرار گفتمان غالب شرق شناسي، شرقي ها را به عنوان افرادي فرو مايه، عقب افتاده و منحط نشان مي دهد و با نامتعارف نشان دادن فرهنگ ايراني و كليشه سازي و ساده سازي اين فرهنگ، گفتمان شرق شناسي را تاييد مي كند. اين نوشتار بر اين نكته تاكيد مي كند كه نويسنده رفتار ايراني ها را عجيب و غريب نشان داده، از آن ها تصاوير كليشه اي ارائه داده است و پيچيدگي‌هاي فرهنگي ايران را تبديل به موضوعات ساده و خنده دار كرده است. جزايري دوما از عنصر طنز استفاده و از بعضي ويژگي هاي آمريكايي ها انتقاد مي كند و همين باعث مي شود گفتمان متن كه اساسا تكرار ديدگاه هاي كليشه اي غرب در مورد شرق است نديده گرفته شود.