پايش آلودگي هواي استان هرمزگان با استفاده از تصاوير سنتينل 5 و سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS)

Air pollution monitoring in Hormozgan province using Sentinel-5 and Geographic Information System (GIS)

آلودگي هوا يكي از اساسي ترين معضلات محيط زيستي در جهان است و تأثير آن بر زندگي و اكوسيستم انساني غيرقابل انكار است. اين تحقيق با استفاده از تصاوير ماهواره اي سنتينل 5 به پايش آلودگي هواي استان هرمزگان از سال 2019 تا سال 2023 پرداخته است. بيشترين مقدارNO2 با توجه به تصاوير سنتينل5 مربوط به ماه نوامبر2021 و در مورد آلاينده SO2 در ماه آوريل 2021 و ماه مارچ 2022 بوده است. از شاخص موران محلي جهت بررسي توزيع فضايي و خود همبستگي فضايي آلاينده هاي NO2 و SO2 و جهت تعيين نابرابري آلاينده و نيز براي تحليل الگوهاي پراكنش آلاينده‌ها از تحليل لكه‌هاي سرد و گرم استفاده گرديد. نتايج شاخص موران در خصوص توزيع فضايي آلاينده‌ها در استان هرمزگان توزيع فضايي خوشه‌اي را نشان داد. در خصوص NO2 آماره z معنادار شده و حكايت از توزيع فضايي خوشه‌اي دارد و عدد شاخص موران نيز نزديك به يك (0/998) شده است. اين مهم در مورد آلاينده SO2 نيز صادق مي‌باشد. همچنين نتايج تحليل‌هاي سرد و گرم نيز نتايج شاخص موران محلي را در خصوص توزيع خوشه‌اي تاييد كرد. در مورد آلاينده SO2 نواحي ساحلي مركز تا غرب استان هرمزگان لكه‌هاي گرم آلودگي تشخيص داده شده‌اند و از مركز استان به سمت شرق استان اين توزيع فضايي به سمت لكه‌هاي سرد چرخش داشته است. در مورد آلاينده NO2 شهرستان بندرعباس، شمال شهرستان قشم و غرب شهرستان پارسيان از جمله مناطقي هستند كه داراي لكه‌هاي داغ آلودگي با اين آلاينده مي‌باشند.

Air pollution is one of the most crucial environmental problem in the glob and its impact on human live and ecosystem is undeniable. This research investigates the air pollution in Hormozgan province using Sentinel P5 satellite images from 2019 to 2023. According to Sentinel 5 images, the highest amount of NO2 was in November 2021, and the highest amount of SO2 was in April 2021 and March 2022. The Moran index was used to determine the pattern of pollutants distribution and the spatial autocorrelation of NO2 and SO2. In order to investigate the the pollutant inequality and analyze pollutant distribution patterns using hot and cold spots index. The results of clustering analysis to determine the status of significant spatial clusters in Hormozgan province showed that the data are in the confidence range and have spatial auto-correlation and cluster distribution pattern. The z-statistic of NO2 and SO2 has become significant and indicates clustered spatial distribution, and Moran index of NO2 is 0.998. Also, the results of cold and hot analyzes confirmed the results of the local Moran index regarding the cluster distribution. Regarding the SO2 pollutant, hot spots of pollution have been detected in the coastal areas from the center to the west of Hormozgan province and from the center of the province to the east of the province was cold spots. Regarding the NO2 pollutant, Bandar Abbas city, the north of Qeshm city and the west of Parsian city have hot spots of contamination.