كاربست تربيتي قاعده فقهي لوث و قسامه

قسامه به معناي قسم خوردن و سوگندهاي زياد و لوث نيز به معناي اماره‌ي ظنّي معتبر و موضوع قسامه است؛ مفهوم قاعده لوث و قسامه سوگند خوردن پنجاه نفر از اولياي مقتول به اسم جلاله خداوند، مبني بر جنايت متّهم است؛ كه اين حكم در ميان اعراب جاهلي نيز بوده و اسلام آن را به صحيح‌ترين صورت ممكن امضا نموده است. اين پژوهش با روش كتابخانه‌اي و رجوع به منابع معتبر فقهي و حقوقي، با رويكرد كاربردي و روش توصيفي تحليلي نگارش يافته است. نگارش حاضر با بيان مفهوم قاعده لوث و قسامه و مشروعيّت آن، موارد اجراي آن در قانون مجازات اسلامي را بررسي كرده و سپس براي نخستين بار به بيان اهمّيّت كاربرد تربيتي اين قاعده در جامعه پرداخته تا فقط به جنبه فقهي-حقوقي آن توجّه نشود و ثمرات تربيتي اين قاعده نيز در جامعه اسلامي روشن و برجسته شود. ثمراتي كه در بُعد تربيت اجتماعي مواردي مانند: وحدت و جلوگيري از تفرقه، حسّاس شدن افراد نسبت به وقايع جاري در جامعه، مهلت براي تصميم‌گيري صحيح افراد داغديده، حفظ آبروي افراد، رسيدگي به خانواده مقتول در صورت ردّ يا تأييد قسامه، تقويت تربيت توحيدي به جهت احترام به لفظ جلاله در قسم و قاطع دعوي بودن آن را در پي دارد. برجسته كردن جنبه تربيتي قواعد فقهي-حقوقي علاوه بر تحكيم رابطه انسان با خدا سبب پيشرفت سريعتر در پيمودن مسير كمال مي‌شود.