شناسايي ژن هاي كمي كنترل كننده ويژگي هاي دانه در گندم نان

Identification of quantitative genes controlling grain characteristics in bread wheat

با هدف شناسايي نواحي ژنومي مرتبط با عملكرد ‌دانه و ساير صفات مربوط به دانه در گندم نان با استفاده از روش مكان‌يابي gCIMapping ، 120 لاين نسل F8 حاصل از تلاقي ارقام كوهدشت(KHD) و گنبد(GND) در قالب طرح الفا لاتيس بررسي شدند. نقشه ژنتيكي با استفاده از 521 آلل چند شكل از نشانگرهاي SSR، CAAT، IJS و SCoT ايجاد شد. طول نقشه 9/3167 سانتي‌مورگان با متوسط فاصله 1/6 سانتي‌مورگان بين نشانگر‌هاي مجاور بود. در مجموع 12 QTL روي 10 كروموزوم مختلف براي 3 صفت با اثر ‌افزايشي مكان‌يابي شد. پنج QTL، ضريب تبيين بالاي 10 درصد داشتند. مكان ژني qGWE-3S به عنوان يك QTL بزرگ‌اثر براي صفت وزن دانه‌ شناسايي شد كه به تنهايي 97/20 درصد از تنوع فنوتيپي اين صفت را توجيه كرد. qGLE-1A و qGLE-7D به ترتيب با واريانس فنوتيپي 91/15 و 07/14 درصد به عنوان QTL بزرگ‌اثر براي صفت طول دانه شناسايي شد. از نتايج اين تحقيق مي توان در برنامه هاي انتخاب به كمك نشانگر در اصلاح گندم استفاده نمود.

In order to identify QTLs associated with grain yield and other grain-related traits in bread wheat using the gCIMapping method, 120 lines F8 generation of bread wheat derived from cross between Kuhdasht (KHD) and Gonbad (GND) were investigated in the form of alpha lattice design. The genetic map was constructed using 521 Polymorphic alleles of SSR, CAAT, ISJ and SCoT markers which these markers covered 3167.9 cM of the genome with the average of 6.1 cM. In total 12 QTLs identified on 10 different chromosomes with additive effect for 3 traits. Five QTLs had r2 10%. The qGWE-3D gene locus was identified as a large effect QTL for the grain weight trait, which alone justified 20.97% of the phenotypic variability of this trait. qGLE-1A and qGLE-7D with phenotypic variance of 15.91% and 14.07%, respectively, were identified as large QTLs for grain length. The results of this research can be used in marker assisted selection programs in wheat breeding.