بررسي شاخص‌هاي جوانه‌زني بذور حاصل از پايه مادري ژنوتيپ‌هاي مختلف گياه كينوا تحت اثر روش كاشت و محلول‌پاشي بور در منطقه كوهدشت

Evaluation Of Germination Indices Of Seeds Obtained From The Maternal Plant Of Genotypes Of Quinoa Under The Effect Of Planting Mothods And Foliar Application Of Boron In Kouhdasht Region

با هدف بررسي شاخص‌هاي جوانه‌زني بذور پايه مادري ژنوتيپ‌هاي گياه كينوا تحت اثر روش كاشت و محلول‌پاشي بور در منطقه كوهدشت لرستان، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملا تصادفي در سه تكرار در آزمايشگاه فناوري بذر دانشگاه شاهد تهران اجرا شد. فاكتورهاي اين آزمايش شامل سه ژنوتيپ تيتيكاكا، جيزا 1 و ساجاما گياه كينوا، روش كاشت (نشاكاري، كاشت بذر پرايم شده و كاشت بذر مستقيم) و محلول پاشي در دو سطح (شاهد و محلول پاشي بور با غلظت ppm 100) بودند. نتايج تجزيه واريانس داده‌ها نشان داد كه اثر ساده روش كاشت بر تمام صفات معني‌دار بود. روش كاشت نشاكاري موجب بهبود صفات جوانه زني بذور كينوا شد و نسبت به دو روش ديگر اثرات بهتري داشت. همچنين اثر ساده محلول پاشي بر تمام صفات بجز تعداد بذر سخت و درصد گياهچه غير نرمال معني‌دار بود. اثر متقابل ژنوتيپ، روش كاشت و محلول پاشي بر صفات درصد جوانه‌زني، متوسط جوانه‌زني روزانه، ضريب سرعت جوانه‌زني و ارزش جوانه‌زني معني‌دار بود. روش كاشت نشاكاري و محلول پاشي با عنصر بور در ژنوتيپ‌هاي تيتيكاكا و جيزا 1 نسبت به ژنوتيپ‌ ساجاما اثرات بهتري را نشان دادند. پرايمينگ بذر با محلول بور نيز توانست نسبت به كاشت مستقيم بذور ژنوتيپ‌هاي مختلف نتايج بهتري را رقم بزند. البته محلول پاشي پايه هاي مادري حاصل از بذور پرايم شده در تمام ژنوتيپ‌ها موجب كاهش كيفيت صفات جوانه‌زني شد كه مي‌تواند از اثرات افزايش غلظت بور در بذر و بروز اثرات سميت آن در گياهچه باشد. به طور كلي مي‌توان نتيجه گرفت كه بذور حاصل از پايه‌هاي مادري نشاكاري شده كه توسط محلول بوريك اسيد محلول پاشي شده بودند، جوانه‌زني با كيفيت‌تري داشتند.

In order to investigate the germination indices of maternal plant seeds of Quinoa genotypes under the methods of planting and foliar application in Koohdasht region of Lorestan, a factorial experiment was conducted in a completely randomized design with three replications in the seed technology laboratory of Shahed University of Tehran. Factors in this experiment included three genotypes of Quinoa (Titicaca, Giza 1 and Sajama), planting method (transplanting, primed seed sowing and direct seed sowing) and foliar application at two levels (control and Boric acid foliar application at 100 ppm). The results of analysis of variance showed that the simple effect of planting method was significant on all traits. Transplantation method improved the germination traits of quinoa seeds and had better effects than the other two methods. Also, the simple effect of foliar application on all traits except number of hard seeds and percentage of abnormal seedlings was significant. The interaction effect of genotype, planting method and foliar application on germination percentage, average daily germination, germination rate coefficient and germination value was significant. Transplantation and foliar application of boron in Titicaca and Giza 1 genotypes showed better results than Sajama genotype. Seed priming with boron solution could also produce better results than direct sowing of seeds of different genotypes. However, foliar application of maternal plants from primed seeds in all genotypes reduced the quality of germination traits, which can be the effects of increasing Boron concentration in seeds and the effects of toxicity on seedlings. In general, it can be concluded that the seeds from the transplanted maternal plants, which were sprayed with Boric acid solution, had better germination.