جامعه آرماني اقبال ظرفيت مناسب فرهنگي – ديني جهان اسلام

شعر بستري مناسب براي بيان ذهنيات، تجلي انديشه ها و نگرش‌هاي انقلابي است. شاعران هميشه سعي كرده اند تا با به كارگيري عناصر ادبي، انديشه‌ها و مفاهيم مورد نظر خويش را به شكلي مؤثر و آراسته به مخاطبين برسانند. در پژوهش حاضر، اشعار اقبال با تاكيد بر جامعه آرماني اقبال به عنوان ظرفيت مناسب فرهنگي – ديني جهان اسلام مورد بررسي قرار گرفته است. اقبال از شاعران انقلابي به حساب مي آيد. توجه ويژه به موسيقي دروني، برجسته سازي مفاهيم و مضامين جامعه آرماني، استفاده از واژگان انقلابي، ديني و جنگ، استفاده هدفمند و هنرمندانه از عناصر زباني و ادبي (تشبيه استعاره و مجاز و...) تاكيد بر تثبيت مضامين ديني، انقلابي، اجتماعي و به خصوص آرماني از خصوصيات بارز اشعار وي به شمار مي رود. شيوه اين پژوهش توصيفي-تحليلي بر مبناي داده‌ها و تحقيقات ادبي و كتابخانه‌اي است. بر اساس يافته هاي اين پژوهش، اقبال اشعار خويش را فقط همچون يك شاعر نگفته است، بلكه وي به عنوان يك مصلح و متفكر اسلامي مضامين انقلابي، ديني و آرماني را در قالب شعر به مردم مسلمان القا كرده است. خودي كه اقبال از آن در جاهاي مختلف به حيات تعبير مي‌كند، احساس شخصيت، درك شخصيت، خودشناسي و شناختن استعدادها و نيروهاي خويش است و انسان با پرورش خودي در هر مرحله به خالق خويش و وحدت حقيقي (توحيد) نزديك‌تر مي‌شود. طرح جامعه آرماني اقبال ظرفيت مناسب فرهنگي – ديني را ايجاد كرده و وي با آسيب شناسي سعي در رفع موانع تشكيل اين آرمان شهر داشته است.