جنيد بغدادي و رابطه او با امامان هم‌عصرش

جُنيد بغدادي، شاگرد حارث محاسبي و سري سقطي، از چهره‌هاي ممتاز و از مشايخ و اقطاب اهل ‌تصوف و بانيِ‌ مكتب‌ صَحوي‌گراي بغداد است. او به‌‌لحاظ علمي و فقهي، همواره در نگاهِ صوفيان از شأن و جايگاه بالايي برخوردار بوده است تاآن‌جاكه او را «طاووس العلما»، «قطب العلوم» و «بحر‌ التوحيد» لقب داده و برخي نيز او را «تاج العارفين» و «سيد الطائفه» خوانده‌اند‌‌‌‌‌‌‌‌. به اعتقادِ بسياري، جنيد بغدادي هرچند با چهار‌ تن از امامانِ شيعه(عليهم السلام) هم‌عصر بوده و در زمان زندگي و زعامت امام جواد، ‌‌امام هادي، امام حسن عسگري و امام مهدي(عليهم السلام) مي‌زيسته، مذهب شافعيه را برگزيده و به مذهب شيعه گرايش نداشته است‌‌‌‌‌‌‌‌. برخي نيز با تكيه بر برخي شواهد تاريخي تأمل‌‌برانگيز - ازجمله مدح و ثناي او از اميرمؤمنان علي(عليه السلام) - نسبتِ تشيع به او را بعيد ندانسته‌اند‌‌‌‌‌‌‌‌. پوشيده نيست كه نوع تعامل با ائمه(عليهم السلام) و ميزان هم‌سويي با عقايد و انديشه‌هاي ايشان و تبعيت از سبك و سيرۀ رفتاري آن‌ها، ملاك و معياري شايسته براي ارزيابي انديشه‌ها و گرايش‌هاي عملي و اعتقادي اعلام و اقطاب صوفيه است‌‌‌‌‌‌‌‌. در اين مقاله، پس از نگاهي گذرا به زندگي و جايگاه جنيد بغدادي و اشاره به برخي آثار و عقايد او، ضمن بررسي‌ گفته‌ها و گمانه‌ها در باب شيعي/ امامي‌بودن جنيد بغدادي - با تكيه بر شواهد تاريخي و تحليل ‌آن‌ها - درصدد پاسخ به اين پرسش برآمده‌ايم كه او چه رابطه‌‌ و تعاملي با امامانِ هم‌عصرش داشته و آيا در شُمار شاگردان و شيعيان يا از زمرۀ مريدان و محبّان أئمه اطهار(عليهم السلام) به‌شمار مي‌رفته است؟ بررسي‌هاي تاريخيِ دقيق، اين حقيقت را آشكار مي‌سازد كه گزارش‌هاي تاريخي از هرگونه ارتباط و تعامل جنيد با امامان خالي است‌‌‌‌.