رويكردهاي آموزشي در دوره پيش دبستاني: ارائه مطالعه‌اي تطبيقي بر اساس تئوري آيزنر

Educational approaches in preschool period: presenting a comparative study based on Eisner s theory

هدف اساسي مقاله حاضر ارائه مطالعه‌اي تطبيقي رويكردهاي آموزشي دوره پيش‌دبستاني بر اساس تئوري آيزنر است. در اين پژوهش مولفه‌هاي اهداف، محتوي، روش تدريس، فضاي آموزشي و ارزشيابي در رويكردهاي رومانتيك، انسان‌گرا، مونته‌سوري، والدورف، رجيواميليا، مبتني بر تخيل و سبز مورد بررسي و تطبيق قرارگرفته‌اند. روش مطالعه تطبيقي بردي، روش گردآوري داده‌ها اسنادي مبتني بر فيش‌برداري و روش نمونه‌گيري هدفمند و شامل بررسي منابع و اسناد در بازه زماني 2000 تا 2020 ميلادي و 1380 تا 1400 شمسي است. روايي و پايايي ابزار گردآوري، بر اساس خودبازبيني محقق و اخذ تائيد از خبرگان و تعاريف خاص، احصاء شده است. با توجه به تئوري آيزنر در مولفه آرمان‌ها، به جز مونته‌سوري كه به محيط آموزشي از پيش تعين‌شده توجه دارد، تمامي رويكردها به غني‌سازي تصورات، احترام به استقلال كودك و يادگيري معني‌دار توجه دارند. رويكردهاي رومانتيك و والدورف نيز بر اهداف رشد ارگانيسم كودك توجه بيشتري از ساير رويكردها نشان دادند. در مولفه فعاليت‌هاي آموزشي به جز مونته‌سوري كه محتواي از پيش تعيين‌شده را به كار مي‌برد، والدورف و رومانتيك از محتواي از پيش تعيين‌شده استفاده نمي‌كنند، مابقي رويكردها محتوا دارند ولي در حين تدريس مربي انعطاف داشته و توالي فعاليت‌ها را جابجا و گاهي به حذف و خلق مواد جديد مي‌پردازد. در مولفه روش تعامل رويكردهاي رجيو، والدورف، تخيل و سبز، فرآيند انتقال اطلاعات را تدريس قلمداد نكرده بلكه پژوهش را آموزش دادند. و تمامي رويكردها نيز به ايجاد محيطي موثر براي رشد توانايي‌هاي كودك توجه داشته و همچنين علائق كودك به‌عنوان منبع اساسي اهداف و محتواي در نظر گرفته مي‌شود. رويكردها در رابطه با فضاي آموزشي بر تعامل انسان از طريق حواس با محيط خود تاكيد دارند، از رويكرد رومانتيك تا سبز تقويت حواس انسان را مبناي آموزش قرار داده كه از طريق تعامل با محيط حاصل مي‌شود. به جز رويكرد مونته‌سوري مابقي رويكردها اعتقادي به ارزشيابي رسمي از ميزان يادگيري كودك نداشته و از طرق مستندسازي ميزان پيشرفت كودك را ثبت كرده و به كمي‌كردن آن نپرداخته‌اند. از ديگر نتايج برجسته اين تحقيق مي‌توان به تطابق بالاي رويكردهاي رجيو، تخيل و سبز با تئوري آيزنر و مقايسه رويكردها از نظر مولفه‌ها اشاره نمود. استخراج الگوي برنامه درسي پيش‌دبستاني و همچنين بررسي رويكردها از ديد ساير تئوري‌هاي برنامه درسي مواردي است كه به ساير پژوهشگران پيشنهاد مي‌شود.

The main goal of this article is to present a comparative study of preschool educational approaches based on Eisner s theory. In this research, the components of goals, content, teaching method, educational environment and evaluation in romantic, humanistic, Montessori, Waldorf, Reggio Emilia, based on imagination and green approaches have been examined and adapted. Brady s comparative study method is the method of document data collection based on flash sampling and the purposeful sampling method and includes the review of sources and documents in the time period of 2000 to 2020 AD and 1380 to 1400 Solar. The validity and reliability of the collection tool has been calculated based on the researcher s self-review and approval from experts and specific definitions. According to Eisner s theory in the component of ideals, except for Montessori, which pays attention to the predetermined educational environment, all approaches pay attention to the enrichment of imaginations, respect for the child s independence, and meaningful learning. Romantic and Waldorf approaches also paid more attention to the goals of the development of the child s organism than other approaches. In the component of educational activities, except for Montessori, which uses predetermined content, Waldorf and Romanticism do not use predetermined content, the rest of the approaches have content, but during teaching, the instructor is flexible and moves the sequence of activities, sometimes to remove and create. Pays new materials. In the interaction method component of Reggio, Waldorf, Imagination and Green approaches, they did not consider the process of information transfer as teaching, but taught research. And all approaches pay attention to creating an effective environment for the development of the child s abilities, and also the child s interests are considered as the main source of goals and content. The approaches related to the educational space emphasize human interaction with the environment through the senses, from the romantic to the green approach, the strengthening of the human senses is the basis of education, which is achieved through the interaction with the environment. Except for the Montessori approach, the rest of the approaches do not believe in formal evaluation of the child s learning rate, and they have not quantified the child s progress by documenting it. Among other outstanding results of this research, we can mention the high compatibility of Reggio, Imagination and Green approaches with Eisner s theory and comparing the approaches in terms of components. Extracting the model of the preschool curriculum and also examining the approaches from the perspective of other curriculum theories are things that are suggested to other researchers.