رسانه‌ها، چارچوب‌بندي ذهني تحريم و ريسك نوسانات بازارهاي منتخب (۱۳۸۵-۱۳۹۹)

وابسته شدن كشورها به مؤلفه‌هاي خارجي مي‌تواند ريسك بازارهاي داخلي را افزايش دهد. يكي از مؤلفه‌هاي مهم موضوع تحريم‌ها است. اثر رواني تحريم ابزاري براي افزايش حداكثر كارايي تحريم‌ها براي تأثيرگذاري بر تصميم‌گيري جامعه است. يكي از ابزارهاي عمليات رواني، رسانه‌ها هستند. اين پژوهش با استفاده از داده‌هاي سري‌هاي زماني با ۱۸۰ نمونه ماهانه از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۹ با فيلتر هدريك - پرسكات به بررسي چگونگي اثرگذاري رواني تحريم‌ها با ابزارهاي رسانه‌اي بر ريسك بازار پرداخته است. نتايج نشان داد رسانه‌ها براي پيش برد اهداف خود با انتخاب، برجسته‌سازي و تكرار تحريم و همچنين ايجاد چارچوب‌هاي ذهني اقتصادي توانستند بر ريسك بازارهاي داخلي اثر بگذارند. از طرفي ايجاد چارچوب‌بندي ذهني مشكلات اقتصادي را برجسته و با ايجاد انحراف ذهني در مخاطبان بار منفي و نااميدي گسترده‌اي ايجاد كرده‌ است. تعداد اخبار با موضوع تحريم از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۹ رشد ۵۲۰ درصدي در رسانه‌هاي منتخب داشته است. افزايش تكرار كلمه تحريم به تغير انتخاب و اولويت اقتصادي و بروز رفتارهاي هيجاني در خريد كالاهاي ضروري و سرمايه‌گذاري شد كه اين منجر به افزايش ريسك‌پذيري افراد جامعه و درنتيجه بروز شوك‌ها در بازار مي شود. تعداد و شدت ريسك نوسانات بازار ارز و بورس دردوره اعلام خروج از برجام نسبت به دوره تحريم‌هاي شوراي امنيت سازمان ملل و دوره تحريمي ابتدا دهه نود، افزايش شديدي داشته ولي شدت ريسك بازار مسكن كاهش داشته است. از طرفي درصورت اعمال تحريم ريسك بازار افزايش و لغو تحريم‌ها ريسك بازار را كاهش مي دهد كه به معني شرطي شدن اقتصادكشور به تحريم‌ها است.