شماره ركورد كنفرانس :
5387
عنوان مقاله :
القاي زايمان در يك راس بز سانن: گزارش موردي
پديدآورندگان :
يزدان پناه محمدجواد m۳۶۵yp@yahoo.com دامپزشك , خاكسار زهرا m۳۶۵yp@yahoo.com دامپزشك , كبيري جمشيد m۳۶۵yp@yahoo.com دانشكده دامپزشكي، دانشگاه شهركرد
كليدواژه :
القاي زايمان , بز ماده , نژاد سانن , زايش دوم
عنوان كنفرانس :
همايش ملي توليدمثل و مسائل نوزادان در دامپزشكي
چكيده فارسي :
مقدمه كنترل زمان زايمان در بزها ميتواند بهعنوان يك ابزار مديريتي با ارزش در گلههاي بزرگ و حتي كوچك محسوب شود. از جمله ويژگيهاي مثبت القاي زايمان قابليت پيشبيني دقيقتر زايمان، بقاي بيشتر جنينها، زايشهاي چندتايي و متمركز (concentrate) و كاهش استفاده از نيروي انساني براي مراقبت و نظارت بر مادر حين زايمان و مراقبت از نوزادان پس از زايمان است. براي القاي زايمان بايد سنجش شرايط باليني مادر و وضعيت سلامت جنينها در نظر گرفته شود. مواد و روش كار يك رأس بز ماده دو و نيم ساله از نژاد سانن در هنگام شكم دوم زايش همراه با پرولاپس درجه اول واژن ارجاع داده شد. در تاريخچه آبستني سنگين ذكر شد. براي تأييد و تعيين جزئيات آبستني، با بررسي تصاوير سونوگرافي، تشخيص حاصل شد كه دو جنين در رحم اين بز وجود داشتند. در تصاوير سونوگرافي، پلاسنتومهايي با قطر حدود سه و نيم سانتيمتر و نيز طول سر جنينها حدوداً هفت و نيم سانتيمتر مشاهده شدند. هم چنين يكي از پارامترهاي تعيين سن جنين و طيكردن كامل ترم آبستني توسط مادر، فاصله بين دو استخوان آهيانه است كه در اين كيس، اين مقدار حدوداً پنج سانتيمتر بود. پس از ارزيابي وضعيت رحم و جنينها، در ابتدا تصميم به انجام عمل جراحي سزارين گرفته شد ولي در نتيجه عدم موافقت صاحب حيوان، تصميم به القاي زايمان گرفته شد. القاي زايمان در روز ۱۵۲ از دوره آبستني اين بز از طريق تجويز استراديول (وتاسترول، ابوريحان، mg/kg ۱) در ۱۲ ساعت قبل از رخداد زايمان به صورت تزريق داخل عضلاني و سپس با فاصله ۶ ساعت، تجويز پروستاگلاندين F۲α (لوتالايز، Zoetis ، mg/kg ۵) به همراه دگزامتازون (دگزاوت، رويان دارو، mg/kg ۲)، هر دو به صورت تزريق داخل عضلاني انجام شد. نتايج متعاقب القاي زايمان با داروهاي ذكرشده، دو بزغاله به صورت سالم و بدون مشاهده عارضه جفت ماندگي متولد شده و پرولاپس واژن نيز پس از تولد بزغالهها به صورت خودبهخودي و بدون نياز به درمان خاصي رفع شد. در نهايت روند القاي زايمان موفقيت آميزي را شاهد بوديم. بحث و نتيجهگيري هر چند براي القاي زايمان در بز، داروي پروستاگلندين نيز بهتنهايي كفايت ميكند (زيرا تنها جسم زرد وظيفه ترشح پروژسترون را در تمام طول دورة آبستني در اين حيوان بر عهده دارد) اما در اين كيس به علت پرولاپس درجه اول واژن و احتمال عدم بازشدن كامل سرويكس (رخداد عارضة Ring womb) بود، تجويز استراديول نيز صورت گرفت تا سرويكس شل شود. براي القاي زايمان به صورت موفقيتآميز و بدون عوارض احتمالي، بايد مواردي مانند انتخاب روش (پروتكل) دارويي مناسب، زمان صحيح القا، سنجش شرايط باليني و آمادگي مادر از لحاظ فراهم بودن شرايط مطلوب بدني و اطمينان از سالم بودن جنين(ها) به درستي و با دقت كافي پايش و بررسي شوند تا سلامت مادر و نوزادان تضمين شده و زايمان موفقيتآميزي را شاهد باشيم.