جداسازي و مشخصه يابي اگزوزوم از شير گاوميش

مقدمه و هدف: اگزوزوم‌ها، نانووزيكول‌هاي طبيعي برون ‌سلولي هستند كه در ارتباطات بين سلولي به وسيله جابه‌جايي مواد زيست‌فعال مثل پروتئين‌ها، microRNA، mRNA، DNA و ساير مولكول‌ها نقش دارند. تاكنون اگزوزوم‌ها از شير حيوانات مختلف از جمله گاو، شتر، الاغ، بز، اسب، گوسفند، خوك، موش و انسان، جداسازي شده است. هدف از اين مطالعه جداسازي و مشخصه‌يابي اگزوزوم از شير گاوميش است روش كار: براي جداسازي اگزوزوم از شير گاوميش از روش سانتريفيوژ و استخراج با حلال استفاده گرديد. براي اين منظور شير از گاوميش سالم در ابتداي دوره شيرواري از مركز پروش گاوميش شمالغرب كشور تهيه و در شرايط كاملاً سرد به آزمايش منتقل گرديد. براي جداسازي گلبول‌هاي چربي، بقاياي سلولي و درشت پروتئين‌هاي همراه با شير از جمله كازئين، نمونه‌ها به ترتيب تحت سانتريفيوژ 3000g به مدت ۱۰ دقيقه، 9000g به مدت ۳۰ دقيقه، 14000g به مدت ۳۰ دقيقه و 21500g در دو مرحله به مدت ۳۰ و ۶۰ دقيقه قرار گرفتند. در ادامه جهت جداسازي ساير بقاياي سلولي و ميكروبي، نمونه از فيلترهاي ۰/۲۲ و ۰/۴۵ ميكرومتر عبور داده شد. در نهايت پلي‌اتيلن‌گليكول (PEG) به منظور رسوب‌دهي اگزوزوم‌ها به نسبت ۱ به ۵ با نمونه تركيب گرديد و پس از گذشت ۱۲ ساعت در دماي ۴ درجه سانتي‌گراد و سانتريفيوژ مجدد در 14000g به مدت ۶۰ دقيقه، شناورسازي رسوب تشكيل شده با محلول نمك فسفات بافري (PBS) انجام شد. براي تائيد و مشخصه يابي از ميكروسكوپ الكتروني عبوري (TEM) و Zetasizer استفاده گرديد. محتواي پروتئين به روش بردفورد بررسي گرديد. يافته‌ها: اگزوزوم‌ها در TEM به صورت ذرات نانوسفرها در اندازه زير 50 نانومتر مشاهده گرديد. توزيع اندازه ذرات نشان داد كه اگزوزوم‌ها اندازه مختلفي بين ۹۰ تا ۱۰۵ نانومتر با قطر ميانگين ۱۰۲/۸ نانومتر داشتند. در آزمون سنجش پروتئين برادفورد، مقدار پروتئين نمونه برابر با ۲/۱۷ ميلي‌گرم در ميلي‌ليتر بدست آمد. نتيجه‌گيري: امكان جداسازي اگزوروم از شير گاوميش به روش سانتريفيوژ و استخراج با حلال وجود دارد و لازم است مطالعات تكميلي در خصوص اثرات درماني اگزوزوم شير گاوميش انجام پذيرد.