بررسي ارتباط الگو هاي غذايي غالب و دريافت انرژي و درشت مغذي ها با بيماري آندومتريوز در خانم هاي 45-15 ساله

مقدمه و هدف: آندومتريوز يك بيماري پاتولوژيك مزمن و التهابي زنانه است كه مشخصه ي آن رشد بافت آندومتر خارج از حفره ي رحمي مي باشد. به نظر مي رسد تغذيه مي تواند به عنوان يك فاكتور موثر بر شيوع، پيشگيري يا به تاخير انداختن بروز اين بيماري نقش ايفا كند. اين مطالعه با هدف بررسي ارتباط الگو هاي غذايي با آندومتريوز انجام شد. روش كار: اين مطالعه به صورت موردي-شاهدي بر روي 180 شركت كننده (60 نفر در گروه مورد و120 نفر در گروه شاهد) كه در محدوده ي سني45-15 سال بودند، در مركز آموزشي-درماني جامع زنان كوثر به روش نمونه گيري در دسترس انجام شد. وجود يا عدم وجود بيماري آندومتريوز با لاپاراسكوپي توسط يك فوق تخصص زنان تشخيص داده شد. مصرف غذايي معمول شركت كنندگان به-وسيله ي يك پرسشنامه ي نيمه كمي بسامد غذايي با 146 آيتم، جمع آوري گرديد. جهت استخراج الگوهاي غذايي از روش آماري تحليل عاملي و جهت تجزيه و تحليل داده ها از آزمون هاي Chi-squared، Mann-Whitney U و T test استفاده شد. ارتباط اين الگوهاي غذايي با بيماري آندومتريوز، پس از حذف متغير هاي مداخله گر، با تست آماري رگرسيون لجستيك مورد ارزيابي قرار گرفت. يافته ها: سه الگوي غذايي غالب شناسايي شد. الگوي غذايي 1 شامل دريافت بالاي گوشت قرمز، روغن جامد، مواد غذايي با چربي يا روغن بالا، ترشي، نوشابه، اسنك پرچرب، گوشت هاي فرآوري شده و غذاهاي آماده، سويا، چاي، خشكبار، امعاء و احشاء بود. الگوي غذايي 2 شامل دريافت بالاي سبزيجات، سيب زميني، تخم مرغ، غلات و قهوه بود. الگوي غذايي 3 شامل دريافت بالاي قند و شكر، غلات، آبميوه، روغن جامد، مربا و عسل بود. در اين مطالعه بعد از تعديل اثر متغير هاي مخدوشگر(بارداري قبلي، توالي نظم قاعدگي، طول مدت قاعدگي و شدت حجم قاعدگي، فعاليت فيزيكي و سطح تحصيلات، ميانگين انرژي دريافتي، ميانگين كربوهيدرات دريافتي و ميانگين ليپيد دريافتي) رابطه ي مستقيم و معني داري بين الگو ي غذايي 1 (54/25OR=، (72/111 ⁃ 84/5 )CI: ، 001/0 p ) و الگو ي غذايي 3 با بيماري آندومتريوز ديده شد(86/1OR=، (04/3 ⁃ 14/1 )CI: ، 01/0= p). ميانگين انرژي دريافتي روزانه در خانم هاي مبتلا به آندومتريوز (7/394 ± 59/2452) بيشتر از گروه شاهد (09/265 ± 2/2161)، (001/0 P) بود. ميانگين ليپيد دريافتي روزانه(گرم) در خانم هاي مبتلا به آندومتريوز(94/18 ± 93/89) بيشتر از گروه شاهد (02/85 ± 43/74)، (001/0 p) بود. ميانگين كربوهيدرات دريافتي روزانه (گرم) در خانم هاي مبتلا به آندومتريوز (27/55 ± 04/318) بيشتر از گروه شاهد(27/49 ± 66/296)، (009/0p =) بود. نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه پيروي از الگوي غذايي1 و الگوي غذايي3، مي تواند خطر ابتلاء به بيماري آندومتريوز را افزايش دهد. واژگان كليدي: آندومتريوز، برنامه ي غذايي، عوامل خطر، عادات غذايي، تغذيه، مداخله در برنامه ي غذايي