تداخلات دارويي و سلول درماني

مقدمه و هدف: از جمله تداخلات دارويي، تغيير در عملكرد يا اثرات جانبي دارو ها در مصرف همزمان چندين داروي تجويزي مي باشد كه ميتواند بدنبال تغيير بيان يا عملكرد يك آنزيم يا ناقل متابوليك رخ دهد و از اين طريق بر اثربخشي دارو و يا بروز عوارض جانبي غيرمنتظره تاثيرگذار باشد. تداخلات دارويي بر اساس مكانيسم به دو دسته فارماكوكينتيك و يا فارماكوديناميك تقسيم مي گردند. تداخلات دارويي بر اساس مكانيسم به دو دسته فارماكوكينتيك و يا فارماكوديناميك تقسيم مي گردند. در تداخلات فارماكوديناميكي، داروها ممكن است داراي اثرات سينرژيستي يا آنتاگونيستي بر عملكرد يكديگر بوده و از اين طريق منجر به افزايش و يا كاهش اثرات درماني و يا عوارض جانبي يكديگر گردند. تداخلات فارماكوكينتيك از شايع ترين دسته تداخلات دارويي هستند كه به دليل تغييرات در جذب، توزيع، متابوليسم و دفع دارو منجر به تغيير در غلظت پلاسمايي دارو و يا متابوليت هاي آن مي شوند. از تداخلات رايج در سطح متابوليسم داروها مي توان به تغييرات در فعاليت ابر خانواده آنزيمي سيتوكروم P450 اشاره داشت كه جهت متابوليسم بسياري از داروها ضروري هستند اخيرا علاقه به درمان‌هاي بيولوژيكي پيشرفته فرصت‌هايي را براي روش‌هاي درماني جديد با پتانسيل باليني قابل‌توجهي باز كرده است، سلول هاي بنيادي پتانسيل قابل توجهي را در تجديد و نوسازي خود بدون تغيير قابل توجهي در خواص عمومي براي دوره هاي طولاني دارا مي باشند. آنها مي توانند تحت شرايط فيزيولوژيكي يا تجربي خاص به انواع مختلف سلول هاي تخصصي متمايز شوند. سلول هاي بنيادي خونساز به طور گسترده اي براي سلول درماني آلوژنيك مورد استفاده قرار گرفته اند. جداسازي موفقيت آميز سلول هاي بنيادي جنيني ابزار قدرتمندي براي تحقيقات بيولوژيكي ارائه كرده است و اين سلول ها مي‌توانند تقريباً همه دودمان سلولي را ايجاد كنند و اميدواركننده‌ترين سلول‌ها براي پزشكي بازساختي هستند. دريافت‌كنندگان پيوند سلول‌هاي بنيادي بطور معمول درمان هاي دارويي متعددي از جمله داروهاي سايتوتوكسيك، سركوب‌كننده‌هاي ايمني، آنتي باكتريال، درمانهاي اختصاصي و حمايتي را نيز دريافت مي كنند. تمامي اين داروها داراي پتانسيل ايجاد تداخل دارويي مي باشند زيرا بسياري از آنها داراي مسيرهاي متابوليسم مشابه بوده و يا داراي اثرات افزاينده سميت سلولي هستند. در اين مقاله سعي بر اين داريم كه نگاهي بر تداخلات دارويي در حوزه سل تراپي را داشته باشيم. روش كار: با جست و جو در پايگاه هاي داده هاي گوگل Pubmed، Google scholar ،Scopus و با جستجوي كلمات كليدي اطلاعات لازم را جمع آوري نموديم. يافته هاي و نتيجه گيري: تداخلات دارويي با توجه به اثرگذاري آنها بر اثرات درماني، اهميت ويژه اي را در پروسه دارو درماني دارا مي باشند. كنترل اين مقوله نيازمند علم و آگاهي پزشكان و افراد فعال در حوزه درمان مي باشد تا با مطالعه و آگاهي از مكانيسم هاي درگير در هر يك از روش هاي درماني بويژه در روش هاي نوين و پيشگيري از تداخلات دارويي در تاثير گذاري بهينه و اجتناب از عوارض ناخواسته كوشا باشند.