تبارشناسي اخلاق در تراز مولاي متقيان (ع)

هدف از اين جستار، آسيب‌شناسي اخلاق و رفتار اهل ايمان در نسبت با كلام معصوم و ترسيم گفتماني است برگرفته از كلام مولاي متقيان (ع) كه جهت زيستن در دنيا وضع شده است. در اين راه به روش تحليلي-استنباطي، دنيا به عنوان ميدان عمل، قرآن به مثابه چراغ هدايت و وليّ معصوم در مقام تراز و ميزان عمل در زندگي معرفي شده است. نسبت انسان‌ها با اين منظومه، متناسب با مرتبت وجودي آن‌ها خواهد بود كه ذيل عنوان «مراتب انسان» مورد بحث قرار گرفت. حديث ثقلين و مجموعه رواياتي كه امر ولايت، حديث يا مقامات حضرات معصومين (ع) را صعب و مستصعب مي‌دانست نيز به كمك گرفته شد تا اين نتيجه حاصل آيد كه تخلق انسان‌ها به اخلاق معيار، منوط به رعايت تقوا و تمسك آن‌ها به كسي است كه قول و فعل و تقريراش ميزان و معيار است و او كسي جز وليّ معصوم نيست. مانع انسان‌ها در رسيدن به اين آرمان، دنيازدگي، پيروي از هوي و هوس، رضايت به دنيا و اطمينان نسبت به آن معرفي شده و راه برون‌رفت از آن، اعراض و انقطاع از دنيا و تلاش در جهت ارتقاء وجود و نزديك شدن به جايگاه اصحاب يمين و مقربان درگاه الهي بر مبناي شيوه‌نامه‌اي است كه مولاي متقيان (ع) مطرح فرموده‌اند.