مروري بر راهكارهاي افزايش تاب آوري فردي و اجتماعي از منظر قرآن و عترت عليهم السلام

an overview of strategies to increase individual and social resilience from the perspective of the Qur an and Atrat (as)

در حوزه‌ي روانشناسي تحولي، تاب‌آوري به عنوان «يك فرآيند پوياي رويارويي موفق با شرايط ناگوار» مورد مطالعه قرار‌گرفته است. نگاهي هرچند كوتاه به وضع جوامع انساني نشانگر اختلالات، آسيب‌ها و گسست‌هايي است كه در اثر پايين بودن ميزان تاب‌آوري در روابط ميان‌فردي دامنگير روابط اجتماعي شده است. درعصركنوني،كه تجديد حيات تفكر اسلامي به سرعت در سراسر جهان در حال گسترش است، اين حقيقت آشكار گرديده كه اسلام فراتر از مجموعه‌اي مناسك و رفتارهاي ديني است. دانشوران مسلمان، با استفاده از آموزه‌هاي قرآن و سنت و ارائه رهنمودهاي شناختي، احساسي و رفتاري سعي كرده‌اند كه اسلام را يك روش زندگي هماهنگ با جهان آفرينش معرفي كنند كه راه كمال و رشد انسان را هموار مي‌كند و در دشواري‌هاي زندگي او را راهنمايي و ياري مي‌كند. بنابراين شناخت حوادث پيرامون و قوانين و سنت‌هاي اجتماعي و الهي منجر به افزايش تاب‌آوري و كاهش واكنش‌هاي هيجاني و احساسي در افراد مي‌شود. بنابراين در راستاي سوال اقدامات موثر در راستاي تاب‌آوري كدام‌اند؟؛ با توجه به نقش و جايگاه آموزه‌هاي ديني در زندگي فردي و اجتماعي، در اين پژوهش برآنيم تا با بررسي قرآن و متون اسلامي و همچنين با بررسي كتب و مقالات مرتبط با حوزه تاب‌آوري، راهكارهاي موثر در مواجهه با ابتلائات را تبيين كرده و گامي در جهت پيشرفت و اعتلاي فرد و جامعه و شادكامي و سعادت همگاني برداشت. با بررسي گزاره‌ها و مفاهيم ناظر بر تاب‌آوري در قرآن و متون اسلامي مشخص گرديد كه در حوزه فردي توكل و استعانت از خدا، توجه به عدل الهي، ... و در حوزه اجتماعي ترويج مفاهيم اخلاقي، گسترش علم و دانش در جامعه، ... و در وهله بالاتر صبر و شكيبايي در برابر پيشامدها و ايمان به خلقت حكيمانه خداوند و همچنين توجه به سنت الهي ابتلا و آزمايش گامي موثر در جهت تاب‌آوري فردي و اجتماعي مي‌باشد.