واكاوي حضانت در حقوق ايران و فقه مذاهب خمسه

Investigation of custody in Iranian law and jurisprudence of five religions

خانواده، هسته اصلي اجتماع و كودك، مركز و كانون اين هسته را تشكيل مي دهد. وهنگامي كه پدر ومادر از هم بنابه دلايلي جداميشوند مسئله حضانت كودك ازجمله مسائل مهمي است كه بايد به آن پرداخته شودتاكودك وسپس جامعه آسيب نبيند. آنچه كه از مطالعه نظرات فقهاي مذاهب خمسه و حقوق ايران برداشت مي شود اين است كه در حضانت هر آنچه كه براي نگهداري طفل، مطابق اقتضاي سن او لازم است بايد انجام گيرد بدين ترتيب حضانت هم ناظر به حمايت جسمي و هم ناظر به حمايت روحي و اخلاقي طفل مي باشد. در رابطه با حق و يا تكليف بودن حضانت ميان فقهاي اماميه و همچنين ميان بعضي از فقهاي اهل سنت اختلاف نظر وجود دارد اما آنچه قانون مدني ايران در ماده ۱۱۶۸ بيان مي‌كند اين است كه: نگهداري اطفال هم حق و هم تكليف ابوين است. و شخص صلاحيتدار نمي تواند از حق خود اعراض كند اما فقه اماميه معتقد است كه امكان امتناع مادر از حضانت وجود دارد. ابوين براي حضانت بايد واجد شرايطي مانند عقل، مسلمان بودن، عدم ازدواج مادر و... باشند و در صورت عدم وجود يكي از اين شرايط حق حضانت از آنان ساقط مي شود. و در رابطه با اولويت پدر يا مادر ميان فقهاي اماميه و اهل تسنن اختلاف نظر وجود دارد اما آنچه قانون مدني لاحق مي گويد اين است كه در صورت جدايي ابوين، مادر تا ۷ سالگي اولويت دارد و بعد از آن حضانت با پدر است.