رابطه خودكارآمدي تحصيلي با انگيزش تحصيلي دانش آموزان ابتدايي: نقش واسطه اي روابط معلم -دانش آموز

پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطۀ بين خودتنظيمي تحصيلي و خودكارآمدي تحصيلي با انگيزش تحصيلي دانش آموزان دختر و نقش واسطه اي روابط معلّم-دانش آموز انجام شد. اين پژوهش به لحاظ هدف بنيادي و از نظر روش، توصيفي از نوع همبستگي بود. جامعه آماري پژوهش همۀ دانش آموزان دختر مدارس دولتي دوره دوّم متوسّطه شهر اروميه در سال تحصيلي 98-99 بودند. كه تعداد 375 نفر از دانش آموزان بر اساس جدول مورگان به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش نمونه-گيري پژوهش، روش تصادفي خوشه اي چند مرحله اي بود. براي گردآوري اطّالعات از پرسشنامه خودتنظيمي تحصيلي بوفارد و همكاران، خودكارآمدي تحصيلي جينكز و مورگان، انگيزش تحصيلي والرند و همكاران و پرسشنامه روابط معلّم-دانش آموز موراي و زوويچ استفاده شد. براي تجزيه و تحليل داده ها از آمار توصيفي (ميانگين و انحراف استاندارد) و آمار استنباطي (همبستگي پيرسون و رگرسيون تحليل مسير) با استفاده از نرم افزار spss استفاده شد. همچنين براي مدل يابي معادالت ساختاري پژوهش، از نرم افزار Amos استفاده گرديد. نتايج حاصل از تحليل داده ها نشان داد كه هر سه فرضيّه پژوهش، فرضيّه اوّل (رابطه بين خودتنظيمي تحصيلي و انگيزش تحصيلي)، فرضيّه دوّم (رابطه بين خودكارآمدي تحصيلي و انگيزش تحصيلي) و فرضيّه سوّم (رابطه بين روابط معلّم-دانش آموز و انگيزش تحصيلي) در سطح 2/21 معني دار مي باشد. سؤال پژوهش (نقش واسطه اي روابط معلّم-دانش آموز در رابطه بين خودتنظيمي تحصيلي و خودكارآمدي تحصيلي با انگيزش تحصيلي) نيز در سطح 2/21 معني دار و تأييد شد. در نتيجه متغيّرهاي خودتنظيمي تحصيلي، خودكارآمدي تحصيلي و روابط معلّم-دانش آموز در قالب يك الگوي ساختاري، انگيزش تحصيلي دانش آموزان را تبيين و پيش بيني مي كنند. به اين معني كه خودتنظيمي تحصيلي و خودكارآمدي تحصيلي با واسطه گري روابط معلّم- دانش آموز، انگيزش تحصيلي دانش آموز را تحت تأثير قرار مي دهند. در همين راستا به معلّمان پيشنهاد مي گردد با اجراي اقداماتي مانند ايجاد كلاس هاي حمايت كننده بر پايه تعاملات مثبت، آموزش راهبردهاي خودتنظيمي و تقويت خودكارآمدي زمينه افزايش انگيزش دانش آموزان را فراهم نمايند.