شماره ركورد كنفرانس :
5431
عنوان مقاله :
اعتبار ادراك حسي و روش تجربي ؛ شكاكيت يا واقع‌گرايي(رئاليسم)
پديدآورندگان :
حسين‌زاده‌يزدي محمد hosseinzade@iki.ac.ir استاد حوزه و دانشگاه، عضو هيئت علمي موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)، قم، تهران
كليدواژه :
واقع‌گرايي , شكاكيت , اعتبار ادراكات حسي , استدلال از راه خطا , روش تجربي , اختلال‌هاي حسي , تراكم احتمال.
عنوان كنفرانس :
اولين همايش ملي « واقع‌گروي معرفتي در فلسفه اسلامي و چالش‌هاي پيش‌روي آن»
چكيده فارسي :
واقع‌گرايي يا ناواقع‌گرايي، رئاليسم يا شكاكيت از مهم‌ترين مباحث در گسترة ادراكات حسي و روش پژوهش تجربي است كه در اين مقاله كانون بحث و بررسي قرار گرفته است. در بستر تاريخ انديشه، اعتبار آنها با چالش‌هاي گوناگوني روبرو شده است. برخي چالش‌ها همة ادراكات حسي را هدف قرار داده است؛ در حالي كه بعضي ديگر تنها گزاره‌هاي استقرايي را هدف گرفته است. دستاورد شاخص اين كاوش اينكه به‌رغم خطاپذيري ادراكات حسي و كثرت ادلة اثبات كننده خطاهاي ادراكات حسي، بر اساس ديدگاه برگزيده، پيامد آن ادله نه اثبات شكاكيت يا نسبيت‌گرايي گسترده است و نه محدود، بلكه با بهره‌گيري از معيار صدق قضاياي پسين، مي‌توان ادراكات حسي و گزاره‌هاي تجربي صادق را از كاذب تميز داد و بدين‌وسيله از واقع‌گرايي در گسترة معرفت‌هاي پسين دفاع كرد و شكاكيت يا نسبيت‌گرايي را در اين قلمرو مردود شمرد. ديگر دستاورد مهم اين پژوهش اينكه به رغم چالشِ واقع‌گرايي و نسبيت‌گرايي معاصر در قلمرو ادراكات حسي و روش پژوهش تجربي، و تسلط شكاكيت يا نسبيتي گسترده بر انديشه گروهي از فيلسونان علم، گزاره‌هاي تجربي به معناي استقرايي، واقع‌نُما هستند. براي حل معضل استقرا و مشكل اعتبار معرفت‌شناختي گزاره‌هاي پسين و بلكه گزاره‌هاي نظري پيشين مي‌توان از احتمال و تراكم آن بهره برد.
