كليدواژه :
تنش آب , بحران آب , مخاطرات زيست محيطي , راهكارهاي نوين منطقه اي و بين المللي
چكيده فارسي :
تنشِ آب (water stress) به وضعيتي گفته مي‌شود كه آبِ موردِ نياز انسان‌ها و اكوسيستم از ميزانِ آب موجود كمتر است. تنشِ آب مفهومي جامع‌تر از بحران آب (water scarcity) است. تنشِ آب جنبه‌هاي مختلفِ فيزيكي منابع آب، مانند كمبودِ آب، كيفيتِ آب (water quality)، جريان‌هاي زيست محيطي (environmental flow) و دسترسي‌پذيري آب (accessibility of water) را در بر مي‌گيرد. مفهوم تنش آب نسبتاً جديد است. تنش آب مشكل در يافتن منابع آب شيرين براي استفاده است، كه علت آن تخليه منابع است. بحران آب وضعيتي است كه در آن آب قابل آشاميدن و غير آلوده در يك منطقه كمتر از تقاضاي آن است.كمبود گستردۀ آب و فقدان دسترسي به منابع آب سبب توسعه‌نيافتگي اقتصادي‌ـ‌اجتماعي و تهديد امنيت ملي كشورها در سراسر جهان مي‌شود. دامنه و پيچيدگي چالش‌هاي مرتبط با آب، فراتر از مرزهاي ملي و منطقه‌اي است و به‌همين‌سبب نمي‌توان تنها آن را در چارچوب سياست‌هاي ملي و منطقه‌اي بررسي كرد. در صورت ادامه وضع موجود مديريت منابع آب، كشور ايران با مشكلات متعددي ازجمله مشكلات اجتماعي، سياسي و اقتصادي مواجه خواهد شد. ازاين رو بايد سياستها و راهكارهاي مناسبي جهت مديريت وضع موجود و برون رفت از وضعيت تنش آبي اتخاذ شود. كشور ايران بدليل داشتن بارش ميانگين ساليانه 250 ميليمتر(كمتر از يك سوم متوسط بارش جهاني) از جمله كشورهاي با محدوديت منابع آب قلمداد مي شود. آب در فرايند توسعه كلي هر منطقه، نقش عمده و كليدي دارد و در ايران بدليل كمبود منابع آب، مديريت صحيح آن براي رسيدن به توسعه پايدار از اهميت ويژه اي برخوردار است. براي مديريت صحيح منابع آب وضعيت كمبود و يا بحران آب در كشور بايد مشخص شود.. لذا، شناخت چالش ها و راهكار هاي نوين خلاصي از وضعيت كنوني و راه هاي رسيدن به تعادلي پايدار از اهداف اين مقاله است. از جمله راهكارها مي توان به صرفه جويي، بازچرخاني(تصفيه) آب هاي مصرف شده، شيرين كردن آب هاي شور، جمع آوري آب باران و اصلاح الگوي كشاورزي و ... را نام برد.
چكيده لاتين :
Water stress refers to a situation where the water needed by humans and the ecosystem is less than the amount of water available. Water stress is a more comprehensive concept than water scarcity. Water stress includes different physical aspects of water resources, such as water scarcity, water quality, environmental flow, and accessibility of water. The concept of water stress is relatively new. Water stress is the difficulty in finding sources of fresh water for use, which is caused by the depletion of resources. A water crisis is a situation in which potable and unpolluted water in an area is less than its demand.Widespread lack of water and lack of access to water resources cause socio-economic underdevelopment and threaten the national security of countries around the world. The scope and complexity of water-related challenges are beyond national and regional borders, and for this reason, it cannot be examined only in the framework of national and regional policies. If the current situation of water resources management continues, Iran will face many problems including social, political and economic problems. Therefore, appropriate policies and strategies should be adopted to manage the current situation and overcome the water stress situation.Due to having an average annual rainfall of 250 mm (less than a third of the global average), Iran is considered one of the countries with limited water resources. Water plays a major and key role in the overall development process of any region, and due to the lack of water resources in Iran, its proper management is of particular importance to achieve sustainable development. In order to properly manage water resources, the state of water shortage or crisis in the country must be determined. Therefore, the goals of this article are to know the challenges and new solutions to get rid of the current situation and ways to achieve a stable balance. Among the solutions, we can mention saving, recycling (purification) of used water, sweetening salty water, collecting rainwater, and modifying the agricultural model, etc.
