بررسي پراكنش زمين‌شيميايي آرسنيك ناشي از كانه‌زايي طبيعي و معدن‌كاري در رسوبات آبراهه اي محدوده معدن ساري گوني

Investigating the geochemical distribution of arsenic due to natural mineralization and mining activities in the waterway sediments of the Sariguni mine area.

در اين پژوهش به بررسي غلظت آرسنيك در رسوبات حوضه آبريز معدن ساري گوني پرداخته مي شود. داده‌هاي سال‌هاي پيش از شروع فعاليت معدن و با داده‌هاي پس از فعاليت معدن مقايسه گرديد تا تغييرات غلظت آرسنيك و نقش فعاليت‌هاي معدن‌كاري در آزادسازي آن در رسوبات منطقه در طي يك دهه، فعاليت اين معدن بررسي شود. مقايسه غلظت عنصر آرسنيك در رسوبات منطقه موردمطالعه با بيشينه غلظت مجاز آرسنيك در كشورهاي مختلف نشان مي‌دهد كه قبل از شروع معدن‌كاري غلظت آرسنيك در بيشتر نمونه‌هاي از استانداردها بالاتر مي‌باشد. با توجه با ماهيت زمين‌شناسي منطقه منشأ اصلي آرسنيك در نمونه‌هاي رسوب حوضه معدن ساري گوني رخداد فعاليت‌هاي آتشفشاني گرمابي در منطقه موردمطالعه مي‌باشد و نقش معدن‌كاري در افزايش غلظت آرسنيك مشهود نمي‌باشد درواقع اين عنصر به‌صورت طبيعي در سنگ‌هاي نفوذي اين منطقه وجود دارد و هوازدگي سنگ‌ها در طول زمان موجب آزادشدن اين عنصر و انتقال آن به رسوبات شده است. نمونه‌هايي كه در سال 1401 از پايين‌دست محل انباشت كومه‌هاي باطله برداشت شده، تغييري در ميزان غلظت آرسنيك در رسوبات را نشان نمي‌دهد كه مي‌تواند نشانگر سرعت بسيار كم‌حركت عناصر سنگين به آبراهه باشد كه علت آن سرعت كم هوازدگي به علت بارش كم و تبخير بسيار بالاي منطقه موردمطالعه، همچنين طي‌نشدن زمان لازم براي هوازدگي كامل كانه‌هاي آرسنيك دار موجود در كومه‌هاي سنگ باطله باشد.