بررسي عملكرد و تاثير چاه هاي خشك اندازي در كاهش نرخ آب ورودي به بخش آبرفتي تونل گلاس(آذربايجان غربي)

Investigating the performance and effect of dewatering wells in reducing the rate of incoming water to the alluvial part of Gelas Tunnel (West Azerbaijan)

تونل انتقال آب گلاس واقع در 9 كيلومتري جنوب شرق شهرستان نقده، به طول تقريبي 7/35 كيلومتر جهت انتقال 646 ميليون مترمكعب آب در سال، از سد گلاس به دشت نقده و حوضه آبريز درياچه اروميه حفرشده است. حدود 1800 متر از بخش مياني اين تونل در آبرفت قرارگرفته است. بخش واقع‌شده در آبرفت اين تونل، به علت وجود سطح آب زيرزميني بالا، مشخصات مقاومتي پايين خاك و زياد بودن مقدار سربار يكي از چالشي ترين پروژه هاي تونل سازي در كشور بوده است. بر اساس مطالعات زمين شناسي مهندسي، تناوبي از لايه‌هاي رسوبي ريزدانه (عمدتاً CL و CH) و درشت‌دانه (عمدتاً GC و SM) در مسير تونل وجود دارد، كه در زون بندي هاي انجام‌شده خطر حفاري، ريزش و نفوذ آب در بخش هاي درشت دانه مسير تونل زياد و نيازمند تمهيدات ويژه براي عبور از اين مناطق مي باشد. براي سهولت در حفاري و عبور از زون هاي پرخطر آبرفتي تونل گلاس طرح چاه هاي پمپاژ براي خشك اندازي و پايين انداختن سطح آب زيرزميني و در نهايت كاهش آب ورودي به تونل و كاهش بار آبي، طراحي و مورد اجرا قرار گرفت. در اين طرح چاه هاي پمپاژ در دو سمت محور تونل با فاصله 100 متر از يكديگر شروع به برداشت آب كردند كه در نهايت در حدود 50 الي 60 متر سطح آب زيرزميني كاهش يافت. در نتيجه حفاري تونل در اين محدوده ميسر شد.