مفهوم وحدت در انديشه سياسي سيدجمال‌الدين اسدآبادي

سيدجمال در همه نوشته‌ها و گفته‌هايش، كوشيده محتواي مفاهيم جديد غربي را در قالب مفاهيم شرقي توضيح دهد. او مفاهيم نو را در قالب مفاهيم كهنه درانداخت و نشان داد مفاهيم بكار رفته در تفسير واژه‌هاي نوين، مي‌تواند ريشه در سنت برجاي مانده از دوره‌هاي گذشته ايران و اسلام داشته باشد. سيدجمال، گمان بر آن داشت در درون مفاهيم سنتي، نيروي جاذبه و وحدت‌بخشي است كه قادر است سخنگوي مفاهيم غيربومي باشد، لذا با هرگونه انديشه‌اي كه مفاهيم بومي را فاقد قابليت انعكاس محتواي مفاهيم جديد مي‌دانست، مخالف بود. سيد نشان داد كه مفاهيم سنتي، عقيم نيستند و قادرند با رويكردي وحدت‌بخش به پاسخ معضلات اجتماعي و سياسي كمك نمايند. به باور او، دستگاه مفاهيم باقي مانده از سنت، مي‌تواند آگاهي‌هاي قديم را منتقل سازد و نيز، آگاهي‌هاي جديد را به سنت عرضه كند و بدين‌سان يك وحدت مفهومي در عرصه واژگان سياسي پديد آورد كه نويدبخش وحدت در عرصه‌هاي ديگر سياسي اجتماعي خواهد بود.