شماره ركورد كنفرانس :
5448
عنوان مقاله :
انتخاب بهترين مدل پيشبيني براي تعيين تاريخ تورهاي گردشگري شهر يزد با در نظر گرفتن محدوده آسايش حرارتي و مقايسه ميانگين دماي ماهانه دو مدل ARIMA و ARIMAX
عنوان به زبان ديگر :
Choosing the best forecasting model to determine the date of sightseeing tours in Yazd city by considering the range of thermal comfort and comparing the average monthly temperature of ARIMA and ARIMAX models
پديدآورندگان :
صادقيان طيبه tayebahsadghyan@gmail.com دانشگاه يزد , خادمي زارع حسن hkhademiz@yazd.ac.ir دانشگاه يزد , شيشه بري داود shishebori@yazd.ac.ir دانشگاه يزد
كليدواژه :
ARIMA , ARIMAX , پيشبيني , شهر يزد , ميانگين دماي ماهانه
عنوان كنفرانس :
نهمين كنفرانس بين المللي مهندسي صنايع و سيستمها
چكيده فارسي :
شهر يزد يكي از مهمترين قطبهاي گردشگري ايران است. به دليل خشكي هواي اين شهر و به تبع آن اختلاف زياد دماي شب و روز، پيشبيني درست ميانگين دماي هوا ميتواند نقش موثري در تعيين تاريخ تورهاي گردشگري داشته باشد. اين مقاله ميانگين دماي ماهانه شهر يزد را با استفاده از دو مدل AREMA و AREMAX با متغير برونزاي ميانگين حداقل و حداكثر دماي ماهانه پيشبيني نموده و با مقايسه نتايج پيشبيني اين دو مدل، بهترين مدل را انتخاب كرده است. دادههاي سري زماني استفاده شده در اين پژوهش ميانگين دماي ماهانه شهر يزد در دوره 68 ساله ( 1953 تا 2021) است كه از اداره هواشناسي ايران و سايت https://en.tutiempo.net جمعآوري شده است. با مقايسه نتايج پيشبيني تمام مدلهاي ARIMA و ARIMAX قابل استفاده، مدل ARIMA(1,2,2)〖(0،1،1)〗_12 و ARIMAX(1,2,2)〖(1،1،1)〗_12 به دليل كمترين معيار آكاييك انتخاب شدند. تجزيه و تحليل ريشه ميانگين مربعات خطا و ريشه نسبي ميانگين مربعات خطا نشان داد كه اين دو مدل به خوبي دادهها را برازش ميكنند. با اين حال مدل ARIMA(1,2,2)〖(0،1،1)〗_12 به دليل ريشه نسبي ميانگين مربعات خطاي كمتر نسبت به مدل ARIMAX(1,2,2)〖(1،1،1)〗_12 به عنوان مدل بهينه انتخاب و پيشبيني ميانگين دماي ماهانه 3 سال آينده شهر يزد با اين مدل انجام شد و در نهايت با در نظر گرفتن محدوده آسايش حرارتي شهر يزد، ماههاي مناسب براي برگزاري تورهاي گردشگري تعيين گرديد.